ویژگی‌های مدیریت مدارس آلمان

امروزه بسیاری از متفکران و متخصصان تعلیم و تربیت که طرفدار برداشت و دید نو در زمینهِ اصلاحات آموزشی هستند، براین باورند که برنامه‌ریزی اصلاحات برای تجدیدنظر اساسی در عملکرد گذشته و کنونی نظام‌های تعلیم و تربیت هرکشور، باید در پرتو بررسی پیشینهِ تاریخی تحولات آموزش و پرورش و تحلیل وضعیت کنونی نظام آموزشی و همچنین بررسی عملکرد آموزشی سایر کشورها و ممالک دنیا، صورت پذیرد، در این صورت می‌توان با دیدی نو و جامع، عواملی را که موجب رکود فعالیتهای فرهنگی و علمی و شکل‌گیری دشواریهای کنونی نظام آموزشی شده است، شناسایی کرد.

امروزه بسیاری از متفکران و متخصصان تعلیم و تربیت که طرفدار برداشت و دید نو در زمینهِ اصلاحات آموزشی هستند، براین باورند که برنامه‌ریزی اصلاحات برای تجدیدنظر اساسی در عملکرد گذشته و کنونی نظام‌های تعلیم و تربیت هرکشور، باید در پرتو بررسی پیشینهِ تاریخی تحولات آموزش و پرورش و تحلیل وضعیت کنونی نظام آموزشی و همچنین بررسی عملکرد آموزشی سایر کشورها و ممالک دنیا، صورت پذیرد، در این صورت می‌توان با دیدی نو و جامع، عواملی را که موجب رکود فعالیتهای فرهنگی و علمی و شکل‌گیری دشواریهای کنونی نظام آموزشی شده است، شناسایی کرد.
با دیدی واقع‌بینانه بر عملکرد آموزشی و پرورشی سایر کشورها می‌توان یک تطبیق علمی - پژوهشی برنظام آموزش و پرورش خود بیا فکنیم و نقاط قوت و ضعف خود را با دیدی وسیع و نگرشی عمیق بررسی نماییم لذا در این گزارش تحقیقاتی، ویژگیهای مدیریت مدارس در کشور آلمان مورد بررسی قرار گرفته است.
امروزه، <خودگردانی مدارس> به عنوان راهی برای حل و فصل رضایتبخش امور آموزشی، در آلمان قبل از هرکشور دیگری مورد توجه دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت است.
مدیران مدارس آلمان از اختیارات وسیعی در ادارهِ امور آموزشی و اداری برخوردارند و تمامی نهادها، که به نحوی در تحقق اهداف تربیتی مؤثرند، در مدیریت و اداره امور آموزش و پرورش چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم مشارکت دارند.
مدیران مدارس آلمان که به رکتور معروفند، سرپرست معلمان هستند. آنان براساس پیشنهاد شورای مدرسه و با حکم رئیس اداره مدارس ایالت تعیین می‌شوند و این وظایف را برعهده دارند:
1) مسئول برنامه‌ریزی تحصیلی و عرضه‌کننده برنامهِ کار برای هر یک از معلمان.
2) نظارت بر فعالیتهای تحصیلی در هر یک از کلاسها، براساس برنامه تعیین شده.
3) نظارت بر حضور و غیاب دانش‌آموزان و اجرای مقررات و ضوابط قانونی در امور آموزشی، بهداشتی و حوادث.
4) مسئول تهیه تجهیزات و امکانات آموزشی و تأمین نیازمندیهای مالی مدرسه و نیز تصمیم‌گیری در زمینهِ تخصیص اعتبارات برای خرید ابزار و وسایل آموزشی.
در آلمان، در غیاب مدیر مدرسه، وظایف وی را معاونش برعهده می‌گیرد. همچنین در مدارس آلمان شوراهایی به نام <شورای مدرسه>، <شورای معلمان>، <انجمن والدین> و <انجمن دانش‌آموزان> مدیر را در حل و فصل امور یاری می‌دهند.
● شورای مدرسه:
این شورا در راس کمیته‌های مشورتی و تصمیم‌گیری مدارس قرار دارد. اعضای آن متشکل از مدیر مدرسه، نماینده شورای دانش‌آموزان، نماینده معلمان و مشاور و مسئول امور هدایت تحصیلی دانش‌آموزان است.
در نظام آموزش آلمان، شورای مدرسه نهادی شناخته شده است که زمینه را برای همکاری میان مدیر، معلمان، شاگردان و والدین فراهم می‌سازد. وظایف این شوراها در ایالت‌های آلمان متفاوت است؛ امّا مهمترین آنها عبارت است از:
▪ تدوین مقررات و ضوابط انضباطی در مدرسه، تعیین تدریس در کلاسهای درس، مشخص کردن ساعت استراحت میان ساعات تشکیل کلاس، تعیین میزان تکالیف برای دانش‌آموزان و میزان ساعات تشکیل کلاس‌ برای تدریس هر درس در برنامه هفتگی مدرسه.
▪ مهیا کردن وسایل رفت و آمد دانش‌آموزان و امکانات آموزشی و بهداشتی.
▪ تصویب و تأیید برنامه‌ بازدیدها و گردشهای علمی و نیز تهیه امکانات اجرایی برای این برنامه‌ها.
▪ تعیین کتابهای درسی که شورای معلمان از میان کتابهای درسی مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش ایالت انتخاب کرده است. همچنین تعیین کمیت و کیفیت ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان و رتبه‌ بندی آن.
در برخی از ایالتها، شورای مدرسه در زمینه اصلاح یا تغییر تشکیلات و سازمان مدرسه، تجهیز وسایل و امکانات آموزشی مدرسه، بازسازی و نوسازی ساختمان مدرسه، حل و فصل اختلافهای میان والدین و اولیای مدرسه در زمینه دشواریها و مشکلات تحصیلی دانش‌آموزان،‌ برگزاری مراسم ویژه (جشن فارغ‌التحصیلی) و جمع‌آوری کمک‌های نقدی نقش فعالی ایفا می‌نماید.
● شورای معلمان‌
این شورا که متشکل از معلمان یا نماینده هر یک از معلمان پایه‌های تحصیلی یا بخش‌های آموزشی مدرسه است، مدیر را در حل و فصل رضایت‌بخش مسائل مدرسه یاری می‌دهد. وظایف این شورا عبارت است از:
▪ انتخاب کتابهای درسی برای هریک از پایه‌های تحصیلی از میان کتابهای درسی مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش ایالت و طراحی ساعات مدرسه (برنامه کلاس).
▪ بررسی اختلاف نظر والدین با معلمان در زمینه امور تحصیلی و پرورشی دانش‌آموزان.
▪ تصمیم‌گیری دربارهِ انتقال دانش‌آموزان به مدرسه‌ای دیگر یا تغییر کلاس آنها.
▪ تهیهِ طرح پیشنهادی برنامه مدرسه و عرضهِ آن به شورای مدرسه برای تصویب.
▪ تصمیم‌گیری دربارهِ روش آموزش و برنامه تحصیلی دانش‌آموزان با توجه به آزادی عمل معلمان در روش تدریس.
▪ ارائه پیشنهاد در زمینهِ تعیین معیارهای ارزیابی کار معلمان و ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان. معمولاً مدیر مدرسه، به عنوان رئیس شورا، تصمیمات این شورا را به مرحلهِ اجرا می‌گذارد.
● انجمن والدین‌
این انجمن با گروهی از اولیای دانش‌آموزان هر مدرسه تشکیل می‌شود و به حکم <قانون مدارس آلمان> دارای این اختیارات است:
▪ تشکیل جلسات، مطلع ساختن والدین دانش‌آموزان از جدیدترین تصمیماتی که درجلسات عمومی مدرسه اتخاذ شده است و منع*** نظریات آنان به شورای مدرسه.
▪ همکاری با مدیریت مدرسه، معلمان و شورای دانش‌آموزان (انجمن دانش‌آموزان) در امور تربیتی.
▪ حمایت از منافع و تقاضاهای شورای مدرسه در منطقه‌ای که مدرسه در آن قرار گرفته است.
▪ شرکت در شورای مدرسه و شورای معلمان با برخورداری از حق را‡ی.
▪ حمایت از خواستهای والدین در امور تحصیلی فرزندانشان.
▪ اظهارنظر دربارهِ شرایط پذیرش دانش‌آموزان، طراحی برنامه درسی، اهداف تربیتی، ارزشیابی کارایی دانش‌آموزان و ضوابط ارتقا از پایه‌ای به پایهِ بالاتر و ارزشیابی مدرک تحصیلی.
▪ نظارت بر اجرای مناسب فعالیتهای تحصیلی دانش‌آموزان، کمک به مدیریت و معلمان مدرسه در اجرای گردشهای علمی و بازدیدهای خارج از مدرسه و تشکیل کلاسهای جبرانی.
البته انجمن والدین می‌تواند در مدرسه جلسه عمومی تشکیل دهد و تمامی والدین دانش‌آموزان را دعوت کند.
انجمن والدین، نمایندگان خود را برای شورای والدین منطقه و استان کاندید می‌نماید.
این شورا نماینده والدین در سطح منطقه یا استان است.
● انجمن دانش‌آموزان‌
در قانون جدید مدارس آلمان، که از اول آگوست 1997 به مرحلهِ اجرا درآمد، برای والدین و دانش‌آموزان در امر تصمیم‌گیری مشترک و سازندهِ امور مدرسه حقوق گسترده‌ای در نظر گرفته شده است.
قوانین آموزش و پرورش ایالتها هرکدام به حق مشارکت دانش‌آموزان از طریق نمایندگان خویش در انجمن دانش‌آموزان در سطح مدرسه و انجمن دانش‌آموزان در سطح منطقه و استان تأکید ورزیده‌اند.
این انجمن‌ها نه تنها از حقوق دانش‌آموزان در کانونهای آموزشی دفاع می‌کنند، بلکه با شرکت نمایندگانشان در شورای مدرسه، شورای تربیتی منطقه و استان در اتخاذ تصمیمات تربیتی منطبق با چارچوب وظایف هریک از دانش‌آموزان، مشارکت فعال دارند.
جلسه عمومی انجمن دانش‌آموزان در سال دو بار برپا می‌شود.
این جلسات برای تبادل نظر و گفت و شنود دربارهِ مسائل دانش‌آموزان است و تمامی نمایندگان دانش‌آموزان از هر مدرسه و در هر مقطع تحصیلی در آن شرکت می‌کنند.
این جلسات با صدور قطعنامه‌ای دربردارندهِ نظریات دانش‌آموزان در راستای حل و فصل مسائل آموزش و پرورش مناطق و استان کار خود را به پایان می‌رساند.
سپس مفاد این قطعنامه برای تصمیم‌گیری به اطلاع مقامهای محلی آموزش و پرورش می‌رسد.
در آلمان امکان برقراری ارتباط میان دستگاه مرکزی آموزش و پرورش و مقامهای محلی، از وزیر آموزش و پرورش ایالتی گرفته تا مدیریت و شوراهای تربیتی درسطح استان، شهر، ناحیه، مدرسه و سرانجام انجمن دانش‌آموزان وجود دارد که بسیار گسترده است. به‌طور معمول، روابط میان این نهادها، آگاهانه، منظم، مستحکم و صمیمانه است و مشکلات تربیتی از طریق جلسات خصوصی و رسمی حل و فصل می‌شود.

لیدا کاکیا کارشناس ارشد تعلیم و تربیت تطبیقی‌ فهرست منابع و مأخذ 1- آقازاده، احمد، مسائل آموزش و پرورش ایران، تهران: سمت،.1383 2- آقازاده، احمد، آموزش و پرورش تطبیقی، تهران: دانشگاه پیام‌نور،.1373 3- آقازاده، احمد، آموزش و پرورش تطبیقی، تهران: سمت،.1382 4 -آقازاده، احمد، مسائل جهانی آموزش و پرورش؛ ترجمهِ احمد آقازاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سوم،.1378 5 -راسخ، شاپور، تعلیم و تربیت در جهان امروز، تهران: انتشارات امیرکبیر،.1347 6 -توما، ژان، مسائل جهانی آموزش و پرورش، ترجمهِ احمد آقازاده،.1366 7- Hompt,John;participation in Education, mun chem.: kul,TUS 1998, P.P 25-30 8- Baddeley, A.D & G. Hitch;”working memory”, The Psychology of memory; Vol-II,1974waiter,M-Lifton; Education for tomorrow; Newyork: Wiley Ine., 1977

روزنامه اطلاعات

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه

ساختار آموزشی

آموزش معلمان همواره به عنوان، یک بخش مهمی از سیستم آموزش سوسیالیستی کشور چین مطرح بوده است. طی50 سال اخیر، از زمان پایه گذاری جمهوری خلق چین، دولت بر اجرای برنامه های آموزشی معلمان تاکید نموده و حمایت های گسترده ای از آن به عمل آورده است. اصول کلی سیستم آموزش معلمان کشور چین بر آورده سازی نیازهای آموزشی پیش دانشگاهی در انواع و سطوح مختلف استوار گردیده است. سیستم مذکور بر اساس شرایط خاص کشور چین طراحی شده و بر موسسات آموزش معلمان غیر وابسته مانند بخشهای مدیریتی تحت نظارت مؤسسات آموزشی مشتمل می گردد. آموزش معلمان در کشور چین از دو بخش آموزش قبل از خدمت و آموزش ضمن خدمت متشکل می گردد.

از جمله دوره های آموزش معلمان می توان به مؤسسات آموزش 4 ساله معلمان شامل کالج ها و دانشگاههای عمومی، کالج های تربیت معلم سه ساله و مدارس متوسطه آموزش پیش از خدمت معلمان مقطع ابتدایی اشاره نمود. مؤسسات مذکور به آموزش معلمان در جهت تدریس در مدارس مقدماتی Junior و تکمیلی متوسطه (Senior) و مدارس ابتدایی، مراکز پیش دبستانی و مؤسسات آموزش استثنایی مبادرت می نمایند. دوره های آموزش ضمن خدمت توسط موسسات آموزشی و مراکز تربیت معلم به معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و مدارس متوسطه ارائه می گردد. علاوه بر این، دپارتمانهای آموزش عالی و برنامه های آموزشی تلویزیونی در جهت آموزش معلمان مدارس متوسطه طراحی گردیده اند. علاوه بر این برنامه های آموزشی ضمن خدمت ویژه معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه از طریق برنامه های آموزشی مدارس شبانه، آموزش ماهواره ای و برگزاری آزمونهای ویژه سیستم خودآموزی به مورد اجرا درآمده است.

سیاستهای آموزشی

وزارت آموزش و پرورش چین به تدوین برنامه ای جهت تربیت10هزار معلم مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود که در اواخر سال 2001 به پایان رسید. 38 دانشگاه آموزش معلمان، مسئولیت آموزش این 10 هزار معلم را بر عهده داشته و دولت مرکزی مبلغی بالغ بر 26/76 میلیون یوان به اجرای برنامه فوق اختصاص داده بود.علاوه بر این، نخستین دوره آموزش معلمان جهت بررسی کتب درسی جدید آموزش و پرورش پایه ای چین در تاریخ 24 مارس تا 28 آوریل سال2001 در تعداد9 دانشگاه تربیت معلم برگزار شده و تعداد 3038 معلم نیزدر این دوره ها شرکت کردند.گفتنی است که پروژه مذکور، نقش مهمی در انجام اصلاحات در آموزش و پرورش پایه ای چین ایفا نموده است. وزارت آموزش و پرورش چین همچنین به آموزش اخلاقی معلمان نیز توجه ویژه ای مبذول داشته است.از سوی دیگر، به دنبال ارتقاء موقعیت اجتماعی معلمین در جامعه چین، درآمد آنها نیز افزایش یافته است. در سال 2001 حقوق متوسط سالیانه معلمین در دانشگاه ها بر 18054 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 3856 یوان (16/27 درصد) افزایش داشته است. در همین اثنا، حقوق متوسط سالیانه معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه بر 10194 یوان بالغ گردید که نسبت به سال قبل معادل 1610 یوان (76/18 درصد) افزایش داشته است.

لزوم حضور معلمین در دوره های آموزشی

درحال حاضر، کشور چین، از 10 میلیون معلم مدرسه ابتدایی و متوسطه برخوردار می باشد. در این اثنا، آموزش ضمن خدمت و تربیت شغلی معلمین، وظیفه مهمی در جهت پیشرفت آموزش و پرورش کشور چین می باشد. طبق درخواست وزارت آموزش و پرورش چین، تا انتهای سال 2001، کلیه معلمین ابتدایی و متوسطه، ملزم به شرکت در آموزش دوره ای (هر 5 سال یک بار) می باشند.در این راستا، جهت اجرای طرح فوق، شبکه بزرگ کامپیوتری آموزش و پرورش مداوم معلمین ابتدایی و متوسطه تحت عنوان (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) (www.ChinaTDE.net) راه اندازی گردیده است. گفتنی است که شبکه کامپیوتری معلمین چین، از مرکز مطبوعاتی، مرکز تربیتی، مرکز پژوهشی، مرکز درسی، مرکز خدماتی و مرکز مبادلاتی برخوردار می باشد. در حال حاضر، تعداد 28 پایگاه آزمایشی در 18 استان و ناحیه خود مختار کشور در حال تاسیس می باشند. طی سپتامبر سال 2001، دروس مرحله اول شبکه کامپیوتری ارائه گردیده و دروس مراحل دوم و سوم در پی راه اندازی شبکه های جدید، ایجاد گردیده است. طی سال2003 (شبکه کامپیوتری معلمین ابتدایی و متوسطه چین) به ارائه 200 واحد درسی مبادرت خواهد نمود.گفتنی است که دروس فوق، درجهت برآورده سازی نیازهای آموزش و پرورش ضمن خدمت معلمین چینی ارائه می گردد.

اصلاحات و توسعه

جوان سازی یک ملت به آموزش و توسعه آموزش به معلمان بستگی دارد. از این روی حزب کمونیست و دولت چین توجه عمده ای بر آموزش معلمان معطوف داشته و آنرا در رأس دستور کار خود قرار داده است. چهارمین کنفرانس ملی آموزش معلمان چنین طی سال 1980 برگزار گردید. طی این کنفرانس اهداف و وظایف آموزش معلمان در عصر جدید پس از جمع بندی سی سال تجربه مشخص گردید. در سال 1985، کمیته مرکزی حزب کمونیست چین در خصوص اصلاح سیستم آموزشی بر توسعه آموزش ضمن خدمت معلمان مانند سایر اقدامات استراتژیک در توسعه آموزش تاکید نمود. در حال حاضر آموزش معلمان به وضعیتی بالاتر از همیشه ارتقاء یافته است. در همان اثنا نشست ملی معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه بر پا گردید. طی این نشست اهداف، سیاستها و روش های پایه ریزی شرایط معلمان مقطع پیش دانشگاهی و سیاستهای توسعه هر چه بیشتر آموزش معلمان اتخاذ گردید. طی سال1993 با صدورخط مشی اصلاح و توسعه آموزش چین کلیه دولتها اعم از ملی و منطقه ای ملزم به افزایش اعتبارات مالی در جهت ارتقا سطح کیفی و کمی آموزش معلمان گردیدند. با برگزاری «پنجمین نشست ملی آموزش معلم» طی سال 1996 از «تربیت معلم به عنوان اولویت استراتژیک در روند توسعه آموزشی کشور یاد شده و دولتها ملزم به ایجاد سیستم منسجم آموزش معلمان گردیدند. مطابق نتایج بدست آمده در این نشست دولتها ملزم به معرفی آموزش معلمان به عنوان یک مسأله قابل توجه برای قرن های آتی گردیدند. بعدها وضعیت استراتژیک آموزش معلمان و روند توسعه آن هر چه بیشتر تقویت شد. با اعمال اصلاحات و اتخاذ سیاست باز شدن درها به دنیای بیرون، آموزش معلمان در چین به مرحله جدیدی از توسعه وارد شد. در حال حاضر آموزش معلمان پیروی از جهت گیری های سوسیالیستی را ادامه داده و به فراهم سازی برنامه های آموزش پیش دانشگاهی برای کشور مبادرت می نماید. علاوه بر این در جهت ارتقا کیفیت مدارس و بهبود تدریجی روند اصلاحات، اقدامات و پیشرفتهای قابل توجهی در سیاست های آموزش معلمان کشور صورت گرفته است. این امر در لیست اولویت دولتها در ردیف اول قرار گرفته است تا اعتبارات آن افزایش یافته و استاندارد سازی شرایط آموزشی سرعت گیرد. مدیریت مدارس پیش از پیش استاندارد و علمی شده است. علاوه بر این کیفیت آموزشی و کیفیت آکادمیک اعضای مؤسسات آموزش معلمان به صورت جامع در روند تعمیق اصلاحات بهبود یافته است. موفقیت های عمده ای نیز در تحقیقات علمی به ویژه در تحقیقات آموزشی بدست آمده است. کالج ها و مؤسسات آموزش معلمان به آموزش هزاران معلم مدارس ابتدایی و متوسطه در جهت تقویت ساختار آموزش پیش دانشگاهی و به ویژه توسعه آموزش پایه نه ساله و ارتقاء کیفیت آموزشی در کشور مبادرت نموده اند. در سال 1998، تعداد کل معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه عادی بر 9516500 نفر بالغ گردید که 5819400 نفر به معلمان مدارس ابتدایی، 3054700 نفر به معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior و 642400 نفر به معلمین مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) تعلق دارد. از آنجاییکه از آموزش معلمان در کشور چین تحت عنوان بزرگترین سیستم حامی آموزشی پیش دانشگاهی در جهان یاد می گردد از این روی اصلاحات و توسعه آن قویاً به پیشرفت آموزش پیش دانشگاهی کشور منجر گردیده است.

تبادلات بین المللی آموزشی

از سال 1982 تا 2000، کشور چین طی پنج مرحله با سازمان یونیسف UNICEF در حوزه آموزش معلمان همکاری داشته است که از آن جمله می توان به پروژه آموزش معلمان مدارس ابتدایی، آموزش پیش دبستانی و آموزش استثنایی از سال 1985 تا 1989، پروژه آموزش ضمن خدمت معلمین مدارس ابتدایی از سال 1990 تا 1993، پروژه آموزش معلمین مدارس ابتدایی طی سالهای 1994 تا 1995 و پروژه آموزش ابتدایی در نواحی فقیرنشین طی سال 1996 تا 2000 اشاره نمود. در سال 1993، کشور چین به انجام پروژه های مشترک با UNDP در زمینه آموزش معلمان پیش دانشگاهی مبادرت نمود. از سال 1990 تا 1994، کشور چین به انجام پروژه مشترک آموزش ضمن خدمت معلمان مدارس متوسطه با بانک جهانی مبادرت نمود. پروژه دیگر توسعه برنامه های آموزش معلمان طی سالهای 1993 تا 1998 بود. علاوه بر این گسترش تبادلات آموزش معلمان در میان کشور چین و سایر کشورها و نواحی جهان وجود داشته که تبادل نمایندگان، تورهای مطالعاتی، تبادل دانش پژوهان، تأسیس مدارس مشترک و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی بر روی آموزش از آن جمله می باشد. علاوه بر این، از معلمان و کادر آموزشی چینی جهت شرکت در سمینارها و سمپوزیوم های بین المللی دعوت به عمل آمده است که این خود رد جهت تقویت فهم دو جانبه و روابط دوستانه و توسعه آموزش معلمان در کشور چین کاملاً موثر بوده است.

آموزش پیش از خدمت معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش عالی عمومی معلمان در کشور چین به صورت عمده بر آموزش معلمان مدارس متوسطه متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده طی سال 1998، تعداد 229 مؤسسه آموزش عالی با تعداد 690 هزار دانشجوی ثبت نامی در کشور چین فعالیت دارد. دانشگاهها، مؤسسات آموزش معلمان و کالج های آموزش معلمان همگی از فارغ التحصیلان مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) ثبت نام به عمل می آورند. لازم به ذکر است که برنامه های آموزشی 4 ساله عمدتا جهت آموزش معلمان مدارس تکمیلی متوسطه Senior و برنامه های 2 تا 3 ساله آموزشی عمدتاً جهت آموزش معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior می باشد. از جمله تخصص های آموزشی که در دورههای آموزش معلمان ارائه می گردد می توان به فنون تعلیم و تربیت کودکان، آموزش پیش دبستانی، آموزش های تخصصی، روانشناسی، تکنولوژی آموزشی، ادبیات و زبان چینی، زبان و ادبیات اقلیت های قومی، آموزش سیاست و ایدئولوژی، تاریخ، زبان انگلیسی، زبان روسی، زبان ژاپنی، علوم ریاضی و ریاضیات کاربردی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، موسیقی، هنرهای زیبا و تربیت بدنی اشاره نمود.

تبادلات بین المللی آموزشی

از سال 1982 تا 2000، کشور چین طی پنج مرحله با سازمان یونیسف UNICEF در حوزه آموزش معلمان همکاری داشته است که از آن جمله می توان به پروژه آموزش معلمان مدارس ابتدایی، آموزش پیش دبستانی و آموزش استثنایی از سال 1985 تا 1989، پروژه آموزش ضمن خدمت معلمین مدارس ابتدایی از سال 1990 تا 1993، پروژه آموزش معلمین مدارس ابتدایی طی سالهای 1994 تا 1995 و پروژه آموزش ابتدایی در نواحی فقیرنشین طی سال 1996 تا 2000 اشاره نمود. در سال 1993، کشور چین به انجام پروژه های مشترک با UNDP در زمینه آموزش معلمان پیش دانشگاهی مبادرت نمود. از سال 1990 تا 1994، کشور چین به انجام پروژه مشترک آموزش ضمن خدمت معلمان مدارس متوسطه با بانک جهانی مبادرت نمود. پروژه دیگر توسعه برنامه های آموزش معلمان طی سالهای 1993 تا 1998 بود. علاوه بر این گسترش تبادلات آموزش معلمان در میان کشور چین و سایر کشورها و نواحی جهان وجود داشته که تبادل نمایندگان، تورهای مطالعاتی، تبادل دانش پژوهان، تأسیس مدارس مشترک و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی بر روی آموزش از آن جمله می باشد. علاوه بر این، از معلمان و کادر آموزشی چینی جهت شرکت در سمینارها و سمپوزیوم های بین المللی دعوت به عمل آمده است که این خود رد جهت تقویت فهم دو جانبه و روابط دوستانه و توسعه آموزش معلمان در کشور چین کاملاً موثر بوده است.

آموزش پیش از خدمت معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش عالی عمومی معلمان در کشور چین به صورت عمده بر آموزش معلمان مدارس متوسطه متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده طی سال 1998، تعداد 229 مؤسسه آموزش عالی با تعداد 690 هزار دانشجوی ثبت نامی در کشور چین فعالیت دارد. دانشگاهها، مؤسسات آموزش معلمان و کالج های آموزش معلمان همگی از فارغ التحصیلان مدارس تکمیلی متوسطه (Senior) ثبت نام به عمل می آورند. لازم به ذکر است که برنامه های آموزشی 4 ساله عمدتا جهت آموزش معلمان مدارس تکمیلی متوسطه Senior و برنامه های 2 تا 3 ساله آموزشی عمدتاً جهت آموزش معلمین مدارس مقدماتی متوسطه Junior می باشد. از جمله تخصص های آموزشی که در دورههای آموزش معلمان ارائه می گردد می توان به فنون تعلیم و تربیت کودکان، آموزش پیش دبستانی، آموزش های تخصصی، روانشناسی، تکنولوژی آموزشی، ادبیات و زبان چینی، زبان و ادبیات اقلیت های قومی، آموزش سیاست و ایدئولوژی، تاریخ، زبان انگلیسی، زبان روسی، زبان ژاپنی، علوم ریاضی و ریاضیات کاربردی، علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، موسیقی، هنرهای زیبا و تربیت بدنی اشاره نمود.

وضعیت آموزش معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه

آموزش ضمن خدمت معلمان در مدارس ابتدایی و متوسطه به دو نوع آموزش با درجه تحصیلی و بدون درجه تقسیم می گردد. طی سال 1991 تا 1995،کمیسیون آموزش ملی به ارائه پیشنهادی در خصوص آموزش مداوم بمعلمان مدارس ابتدایی، آموزش معلمان تازه کار مدارس ابتدایی طی دوره کار آموزی و آموزش مهارتهای پایه به معلمان مدارس ابتدایی مبادرت نمود. آموزش مداوم ابتدائاً در میان معلمان مدارس ابتدایی توسعه یافت. این نوع آموزش عمدتاً تقویت روش تدریس، اخلاق، تئوری های آموزشی و توانایی های آموزشی معلمان برخوردار از آموزش های ضمن خدمت تاکید دارد. دپارتمان ها و مؤسسات آموزش ضمن خدمت معلمان پایه های اصلی آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی به شمار می آیند. آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی خود به دو بخش دوره کار آموزی معلمان تازه کار و آموزش تکمیلی تقسیم می گردد. آموزش هایی نیز در خصوص همکاری های آموزشی، دلسوزی برای دانش آموزان، انس گرفتن با نظام ها و خط مشی های آموزشی، بررسی قوانین متداول در خصوص کتب مرجع به معلمین ارائه می گردد. آموزش تکمیلی نیز به صورت معرفی مسؤولیتهای شغلی، توانایی های آموزشی و بخشهایی از نیازهای تکمیلی در سطوح بالاتر ارائه می گردد. روند آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی، پس بعد از برگزاری پنجمین نشست ملی آموزش معلمان طی سال 1996 سرعت پیدا کرد. در حال حاضر 51 ناحیه در 123 استان، برنامه های آموزش مداوم به صورت تجربی مبادرت نموده اند. طی سال 1997 پیشنهاداتی در خصوص تقویت تجربه منطقه ای آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه توسط کمیسییون آموزش ملی مطرح گردید. در این پیشنهادات، اهداف، محتوا، نحوه اداره، سطح مسؤولیتهای دپارتمانهای اداری ونقشی مؤسسات آموزش معلمان و مؤسسات تحقیقاتی و سمعی بصری تصریح گردیده است. طی سال 1997 دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی به ارائه یک سری ملاک های راهنما در خصوص گسترش دوره های آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه مبادرت نمود. در تألیف کتب مرجع آموزش مداوم معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه از ترکیبی از انتشار کتب ملی و منطقه ای با ارجحیت کتب منطقه ای استفاده می گردد. وزارت آموزش به تألیف تعدادی کتب مرجع ملی ویژه دوره های اجباری عمومی آموزش معلمان از قبیل بررسی تئوری Deng Xiaoping، اخلاق حرفه ای معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه، روش شناسی پایه و تکنولوژی آموزش مدرن مبادرت می نماید. بهبود اخلاق حرفه ای معلمان ابتدایی و متوسطه، بخش اصلی آموزش مداوم است. در سال 1997، دپارتمان آموزش معلمان کمیسیون آموزش ملی، پیشنهاداتی در خصوص تقویت آموزش اخلاق حرفه ای در آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ارائه نمود که به نظام بندی جهت گیری مدیران، اهداف، محتوا، اقدامات، آزمون ها و سیستم ارزیابی و تقویت اداره و مدیریت آموزشی منجر گردید. علاوه بر این، وزارت آموزش به تصویب قوانینی در خصوص آموزش مداوم معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه به منظور اجرای سیستم آموزش مداوم و شناسایی محتوا، روش ها، نحوه اداره سازمانی، استانداردهای زیر بنایی، آزمون ها و ارزیابی، جوایز و جریمه های آموزش مداوم معلمان مبادرت نموده است. در سال 1999، مجلس ملی، طرح جوان سازی آموزش طی قرن بیست و یکم را در دستور کار خود قرار داد. گفتنی است که پیش نویس طرح مذکور توسط وزارت آموزش ارائه گردیده بود. دو موضوع اصلی در طرح «پروژه تربیت معلم بین دو قرن» وجود داشت. یکی تکمیل آموزش مداوم، آموزش مدیران کنونی و معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه ظرف مدت زمان سه سال و دیگری گزینش و آموزش 100 هزار معلم ذخیره برای مدارس متوسطه فنی حرفه ای و مدارس ابتدایی ظرف مدت زمان دو سال بود. گفتنی است که از میان این افراد تعداد 10000 نفر از طریق برنامه هایی که مستقیماً توسط وزارت آموزش سازماندهی شده است آموزش می بینیند. لازم به ذکر است که وزارت آموزش اکنون در مسیر انجام این طرح است.

آموزش معلمان مقطع ابتدایی

معلمان این مقطع در مراکز تربیت معلم به مدت سه تا چهار سال با استفاده از تکنولوژی ماهواره ای آموزش می بینند و از سال 1986 برنامه های آموزش معلمان این مقطع از طریق تلویزیون ارائه می گردد. موضوعات ارائه شده برای معلمین این مقطع عمدتا در سه زمینه نظریه های مقدما تی، ادبیات و جبر می باشد. معلمین مدارس ابتدایی پس از فارغ التحصیلی از مراکز آموزش متوسطه وقبل از شروع تدریس ملزم به گذراندن دوره های آموزشی در زمینه سیاست، تحصیلات عمومی، اطلاعات علمی، نظریه های آموزشی، هنر، تربیت بدنی و … در مدارس عادی یا مراکز دیگر بوده و سپس برای تحصیلات عالی می باید رهسپار مراکز تربیت معلم گردند.

آموزش معلمین مقطع متوسطه

آموزش معلمین در سطح متوسطه به طور عمده بر آموزش معلمان مدارس ابتدایی، پیش دبستانی و آموزش استثنایی متمرکز شده است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 875 کالج آموزش متوسطه معلمان با تعداد 920000 دانشجو فعالیت دارد علاوه بر این، تعداد 811 مدرسه متوسطه آموزش معلمان، 61 مرکز آموزش مربیان پیش دبستانی و 3 مرکز آموزش استثنایی فعالیت دارد. وظیفه اصلی آموزش معلمان در سطح متوسطه، تربیت معلمان مقطع آموزش ابتدایی است. مؤسسات فوق، از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نامبه عمل آورده و طی دوره های 3 تا 4 ساله به آموزش آنان مبادرت می نمایند. از جمله رشته های درسی ویژه معلمین سطوح متوسطه می توان به دروس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیتهای خارج از برنامه اشاره نمود. دوره های اجباری بر آموزش سیاست و ایدئولوژی، روش شناسی زبان چینی، آموزش ریاضیات در مدارس ابتدایی، فیزیک، شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، روانشناسی، تعلیم و تربیت کودکان مدارس ابتدایی، آموزش سمعی و بصری پایه، تربیت بدنی، موسیقی، هنرهای زیبا، مهارتهای شغلی و اصول کاربردی کامپیوتر مشتمل می گردد. مطابق با نیازهای آموزش منطقه ای رشته های انتخابی نیز خود بر موضوعاتی مشتمل می گردد که به تعمیق و گسترش معلومات دانش آموزان و پرورش علایق و استعداد آنان منتهی می گردد. علاوه بر عناوین فوق، دورس فنی حرفه ای در جهت برآورده سازی نیازهای توسعه اقتصادی محلی ارائه می گردد. روش تدریس نیز خود بر دیدار از مدارس ابتدایی، بازدید آموزشی، کارآموزی آموزشی و آموزش تجربی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر سخنرانی ها، ساماندهی گروههایی با علائق تخصصی و بررسی اجتماعی روند آموزش دانش آموزان، علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی مشتمل می گردد. وظیفه اصلی مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه، آموزش مربیان کودکستانی است. طبق آمار بدست آمده در سال 1998، تعداد 61 مدرسه تربیت معلم پیش دبستانی در مقطع متوسطه با 58000 کودک در کشور چین فعالیت دارند. مدارس آموزش معلمان پیش دبستانی در مقطع متوسطه از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و آموزش 3 تا 4 سال ارائه می نمایند. برنامه های درسی بر 4 بخش دروس اجباری شامل آموزش سیاست و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، شیمی، فیزیک، زیست شناسی، جغرافیا، تاریخ، آموزش سمعی بصری پایه، مراقبتهای بهداشتی از کودکان کودکستانی، روانشناسی قبل از دبستان، بررسی آموزش پیش دبستانی، طراحی و جهت دهی فعالیتهای آموزشی پیش دبستانی، و دروس اختیاری موسیقی، هنرهای زیبا، رقص، تربیت بدنی و مهارتهای کاری مشتمل می گردد. علاوه بر این در جهت پوشش دادن به نیازهای مدارس پیش دبستانی محلی، دوره های انتخابی جهت هر چه وسیع تر نمودن معلومات دانش آموزان و پیشبرد علائق و مهارت های تخصصی آنان طراحی گردیده است. آموزش روش تدریس نیز خود بر دیدار از کودکستانهای محلی، مشاهده دقیق رشد جسمی و ذهنی کودکان کودکستانی، کارآموزی آموزشی و آموزش خدمات کودکستانی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز با هدف پیشرفت آموزش علوم و تکنولوژی، هنر و تربیت بدنی از طریق برگزاری سخنرانی و انجام همکاری ها و بررسی های اجتماعی صورت می گیرد. وظیفه اصلی مدارس تربیت معلم در سطح متوسطه، آموزش تخصصی معلمان مدارس ابتدایی است. در سال 1998، 33 مؤسسه تربیت معلم با آموزش تخصصی در سطح متوسطه در چین فعالیت داشت؛ سه مؤسسه از این مؤسسات به طور کامل به کار آموزش تخصصی اختصاص نیافته است. مؤسسات آموزش معلمان متوسطه استثنایی نیز به ارائه سه نوع آزمون آموزش ناشنوایان، نابینایان و عقب افتادگان ذهنی مبادرت می نمایند. به طور معمول مدارس مذکور از فارغ التحصیلان مدارس مقدماتی متوسطه Junior ثبت نام نموده و به آموزش آنان طی 3 تا 4 سال تحصیلی می پردازند. این دوره ها نیز خود از 4 قسمت دورس اجباری، دروس انتخابی، روش تدریس و فعالیت های خارج از برنامه متشکل می گردد. دروس اجباری نیز خود در دو بخش دروس اجباری تخصصی و عمومی دسته بندیمی گردد. دروس عمومی نیز خود بر آموزش سیاسی و ایدئولوژی، زبان چینی، ریاضیات، فیزیک شیمی، زیست شناسی، تاریخ، جغرافیا، موسیقی، تربیت بدنی، هنرهای زیبا، اصول تعلیم و تربیت کودکان، روانشناسی پایه، آموزش تخصصی و مهارت های کاری مشتمل می گردد. دروس اختصاصی نیز که به صورت جداگانه ارائه می گردد شامل روانشناسی و تعلیم و تربیت کودک می باشد. روش تدریس نیز بر بازدید از مراکز آموزش استثنایی، کارآموزی و دستیاری معلمان آموزش استثنایی جهت اجرای فعالیتها و تحقیقات آموزشی مشتمل می گردد. فعالیتهای خارج از برنامه نیز بر آموزش علوم و تکنولوژی، هنر، تربیت بدنی، سخنرانی و جمع آوری و انجام تحقیقات اجتماعی مشتمل می گردد که بر تشویق دانش آموزان جهت تدریس داوطلبانه در مدارس استثنایی سازمانهای آموزش محلی تاکید دارد. علاوه بر این، دروس انتخابی آموزش استثنایی در مدارس متوسطه عادی آموزش معلمان نیز ارائه می گردد تا از این طریق فارغ التحصیلان این گونه مدارس قادر به مواجهه با چالش های آتی آموزش کودکان معلول بوده و به هدایت صحیح تحصیلی آنان مبادرت نمایند.

آموزش اساتید دانشگاه

تا سال 1955 هیچ گونه دوره آموزشی خاصی برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه نمی گردید و اکثریت دانشجویان به منظور ادامه تحصیلات خود رهسپار اتحاد جماهیر شوروی سابق می شدند. تا اینکه طی سال 1955 دوره دانشیاری تشکیل شده و تعداد محدودی از دانشجویان بورس تحصیلی دریافت نمودند. طی سال 1978 امکان تحصیل در این دو مقطع فراهم آمد. نهایتا از سال 1982 دولت چین به منظور توسعه نظام آموزش عالی کشور به اقداماتی در جهت ارتقاء سطح کیفی دانشگاه ها مبادرت نمود.

آموزش معلمان اقلیت های قومی

کشور چین،کشور برخوردار از ملیت چند قومی متحد با 56 گروه اقلیت نژادی می باشد. جمعیت اقلیت های قومی کشور بر 108 میلیون نفر برابر با 98/8% جمعیت کل کشور بالغ می گردد. آموزش گروه های اقلیت نژادی،بخش مهم تعهدات آموزش ملی را تشکیل می دهد. کشور چین به تشویق، توسعه آموزش معلمین اقلیت های قومی در جهت پیشبرد توسعه آموزش در نواحی اقلیتی مبادرت می نماید. موسسات آموزش عالی، کالج ها و مدارس متوسطه آموزش معلم آن عمده دار مسئولیت آموزش و پرورش معلمان اقلیت های قومی می باشند.درحال حاضر مرکز آموزش معلمان در شمالغرب و مرکز آموزش معلمان جنوب غربی کشور به فعالیت می پردازند. علاوه بر این بخش هایی از مؤسسات ملی و دانشگاههای جامع نیز به ارائه برنامه هایآموزش معلمان اقلیت های قومی مبادرت می نمایند.

آمار آموزشی

طبق آمار بدست آمده طی سال 2001، تعداد مراکز تربیت معلم کشور چین بر 210 باب با تعداد 35/1میلیون دانشجو بالغ می گردد. با اصلاح کتب درسی و باز آموزی مجدد معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه، سطــح و سابقـه تحصیلـی معلمیـن مـدارس مذکور بصورت قابل ملاحظه ای ارتقا یافته است. طبق آمار بدست آمده تا اواخر سال 2001، تعداد معلمین مدارس بر 7977/5 میلیون نفر بالغ گردیده و تعداد معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 1/47 درصد طی سال 1977 به 81/96 درصد ارتقا یافته است. علاوه بر این، تعداد معلمین مقطع سیکل اول بر 3484/3 میلیون نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 8/9 درصد طی سال 1977 به 81/88 درصد ارتقا یافته است. تعداد معلمین مقطع سیکل دوم متوسطه نیز بر 840 هزار نفر بالغ گردیده و میزان معلمینی که از نظر دانش و سابقه تحصیلی به سطح استاندارد مورد نظر رسیده اند از 9/45 درصد طی سال 1977 به 71/70 درصد ارتقا یافته است.گفتنی است که ارتقا سطح دانش و سابقه تحصیلی معلمین مدارس ابتدایی و متوسطه نقش مهمی در پیشرفت آموزش و پرورش چین ایفا کرده است. طبق آمار بدست آمده طی سال2000، ازمیان425600مدرس دانشگاهی، بالغ بر39300نفر از مدرک علمی دکتری برخوردار بوده و25900 نفر نیز در سمت دانشیاری فعالیت دارند. علاقه به شغل معلمی درمیان زنان چینی روز به روزافزایش می یابد.تعدادزنان معلم درمدارس مختلف بر000/0 27/ 5 نفر(معادل 5/48 درصدازتعدادکل معلمین) بالغ می گردد.نسبت معلمین زن کمتراز 30سال به 4/5درصد بالغ می گردد.درمدارس متوسطه،نسبت زنان معلم کمتراز رده سنی30 سال دردوره مقدماتی متوسطه بر 8/47 درصد ودردوره تکمیلی متوسطه بر3/44 درصدبالغ می گردد.درمیان اساتید دوره آموزش عالی نیز،نسبت اساتید زن بر 35/37 درصد بالغمی گردد.به طور کلی می توان گفت که3/49 درصد کل اساتید کمتر از رده سنی30 سال را زنان تشکیل می دهندکه بر 50 درصد کل ا ساتید مشتمل می گردد.

در دوازدهم دسامبر سال 1995، مجلس ملی به تصویب قوانین شرایط کاری معلمان مبادرت نمود. در این قانون، استاندارد های استخدامی معلمان، مدارک لازم جهت انجام فعالیت آنان و شرایط دعوت از معلمین و فارغ التحصیلان شایسته جهت تدریس در مراکز آموزش لحاظ گردیده است.

آموزش معلمین پیش‌دبستانی و ابتدایی

مطابق برنامه LOGSE مربیان و معلمین مراکز پیش‌دبستانی و ابتدایی ملزم به برخورداری ازمدرک دانشگاهی می‌باشند. گفتنیست که علاوه برمدرک دانشگاهی، افرادبرخوردار ازمدارک دیگر حرفه‌ای نظیر فارغ‌التحصیلان مدارس پرستاری و یا آموزشی ابتدایی وآموزشهای حرفه‌ای نیزازمجوزتدریس درمراکزآموزشی مذکور برخوردار می‌باشند.

تاریخچه

تاریخچه قوانین دولتی آموزش معلمان پیش‌دبستانی و ابتدایی در اسپانیا به دوره اولیه پایه‌گذاری سیستم آموزشی در کشور باز می‌گردد. بطور دقیق‌تر می‌توان گفت که قوانین سیستم آموزشی معلمان مقاطع ابتدایی از قرن نوزدهم به مورد اجراء گذارده شد. پس از تأسیس نخستین مرکز آموزش معلمان طی سال 1839 با عنوان (Escueta Normal de Maestros) این مدارس از رشد چشمگیری طی قرن 20 برخوردار گردیده و به ارائه مدل آموزشی خاصی به گروههای کثیری از معلمان اسپانیایی تا سال 1970میلادی پرداختند. در آن اثنا، مطابق با برنامه فرآیند عمومی آموزش (LGE) فرآیند تکمیل دوره‌های آموزش معلمان در دانشگاهها مورد بررسی قرار گرفت. پس ازسال 1970دانشگاهها (Escuetas) به آموزش عمومی معلمین پرداخته و جانشین مراکز آموزش معلمان گردیدند. در این راستا، با توجه به رشد سطح آموزش مقدماتی معلمین،‌ ضرورت ارائه آموزش‌های عمومی و مقدماتی (EGB) به معلمان مقطع آموزشی ابتدایی نیز ضروری گردید. مطابق برنامه LGE معلمان آموزش ابتدایی و پیش‌دبستانی ملزم به برخورداری از مدرک و گواهی‌نامه مهندسی فنی و یا معماری و گذراندن دوره 3 ساله آموزش عالی می‌باشند. چارچوب اصلی دروس آموزش معلمین ابتدایی مطابق برنامه (LGE) که طی دهه 70 پیش‌بینی گردید بر دروس علوم ابتدایی و پیش‌دبستانی، علوم انسانی، فلسفه و آموزش تخصصی تمرکز بیشتری می‌گردد. با توسعه سیاستهای آموزشی مطابق برنامه LOGSE طی سال 1990، ساختار آموزش معلمان ابتدایی اصلاح گردید. به طور کلی می توان گفت که تاریخچه وضع قوانین آموزش معلمان در نظام آموزشی اسپانیا به قرن 18 میلادی باز می‌گردد. پس از اعمال اصلاحات مداوم در حوزه آموزش کشور، نخستین مرکز آموزش معلمان کشور با عنوان "میلستوس" طی سال 1839 تأسیس شد. مرکز آموزش معلمان میلیستوس به‌عنوان مدل آموزشی نظام آموزش اسپانیا عملاً تا سال 1970 تداوم یافت. این درحالی آست که درسال1970 مطابق قوانین آموزش اسپانیا (LGE) مسؤولیت برگزاری و نظارت بر دوره‌های آموزش معلمان پیش دبستانی وابتدایی به دانشگاه‌های کشور محول گردید.

طبق قانون مصوب1970،مراکز جدیدی تحت عنوان مراکز آموزش مقدماتی معلمان " EGB " جایگزین سیستم پیشین آ‌موزش معلمان در دانشکده‌ها گردید. هدف از تشگیل چنین مراکزی بالا بردن سطح آ‌موزش معلمان پیش دبستانی و تقویت ساختار آموزش مقدماتی معلمان (EGB) بود. چهارچوب سیاست‌های آموزشی دهه 70، بر تخصص معلمان مقاطع آموزش ابتدایی و پیش‌دبستانی در تدریس دروس آموزشی متمرکز بود. این در حالی است که طی اصلاحات آموزشی دهه 1990، تعریف جدیدی از آموزش مقدماتی معلمان ارائه گردید. به عبارت دیگر ساختار آموزش مقدماتی معلمان از نظر سازماندهی و محتوا بازسازی گردید. هدف از اعمال چنین اصلاحاتی منطبق ساختن نیازهای آموزش معلمان با نیازهای آموزشی کشور بود. از جمله قوانین اصلاحی آموزشی می‌توان به لزوم برخورداری کلیه معلمان مقاطع آموزش ایتدایی و پیش دبستانی از مدرک "میسترو " اشاره نمود.قوانین ویژه معلمین واجد شرایط تدریس در مقاطع پیش دبستانی که از تحصیلات دانشگاهی برخوردار نمی‌باشند،دراساسنامه آموزش کشور اسپانیا لحاظ گردیده است. شیوه ارائه مدرک آموزشی" میسترو " که جهت تدریس به خردسالان و دانش‌آموزان مقطع پیش‌دبستانی توسط شورای سلطنتی اسپانیا به معاونین اعطا‌ می‌گردد در سال 1991 تغییر یافته و فهرست تخصص‌ها و مهارت‌های عمومی معلمان مقطع آموزشی مذکور در اساس‌نامه آموزشی اتخاذ گردید.

برای دریافت مقاله آماده مقایسه آموزش و پروش ایران و اسپانیا کلیک کنید.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
جامعه هلندی (فلمیش زبان) بلژیک

ساختار آموزشی

حضور در دوره آموزش پیش دبستانی برای کودکان اختیاری بوده واین دوره مختص کودکان سنین (6-5/2) ساله می باشد.این دوره آموزشی کاملاً رایگان بوده و نرخ شرکت کودکان سه ساله 92% و کودکان چهار ساله 97% و کودکان پنج سال و بالا 100% درصد است.همانگونه که ازنام این دوره پیداست، دوره آمادگی برای آموزش ابتدایی به شمار میرود.

اهداف آموزشی

از جمله اهداف کلی آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• پرورش خلاقیتهای ذهنی و تعادل فیزیکی کودکان

• پرورش مهارتهای فکری کودکان

• پرورش مهارتهای ارتباطی و گفتاری کودکان

• پرورش استقلال و خلّاقیت کودکان

در ایالت فلاندر مدارس پیش دبستانی استثنایی ویژه کودکان عقب مانده ذهنی وجسمی نیز وجود دارد.مدارس پیش دبستانی مختلط بوده و دربیشتر موارد به یک مدرسه ابتدایی چسبیده هستند.در بیشتر مدارس پیش دبستانی براساس اندازه مدرسه،کودکان درسه گروه سنی طبقه بندی می شوند وهرگروه به دست یک مربی سپرده می شود.سال تحصیلی مدارس پیش دبستانی مانندمدارس ابتدایی است.دراین قبیل مدارس ارزیابی عمدتاً براساس مشاهدات مربی صورت می پذیرد و کودکان به طورخودکار به کلاس بالاترارتقا مییابند.مراکز مشاوره همگام با یک تیم آموزشی میزان پیشرفت کودکان را مورد بررسی قرار می دهند.

جامعه فرانسه زبان بلژیک

ساختار آموزشی

درجامعه فرانسه زبانان کشور بلژیک آموزش پیش دبستانی یکی ازاجزا ثابت وانفکاک ناپذیر نظام آموزشی است آموزش پیش دبستانی اختیاری، آزاد به صورت مختلط بوده ومختص کودکان سنین 6-2.5 ساله ـ ودر بعضی از موارد استثنایی هقت ساله ـ است. نرخ شرکت در آموزش پیش دبستانی درمیان کودکان سه ساله 95%، کودکان چهار ساله 97% وکودکان5ساله وبیشتر 100%می باشد.آموزش پیش دبستانی دارای یک نقش اجتماعی بوده وموجب آماده سازی کودک برای ورود به دوره آموزش ابتدایی می شود.

اهداف آموزشی

از جمله مهمترین اهداف آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• تقویت قوای ذهنی،روحی وجسمی کودکان

• تقویت مهارتهای فکری وعقلانی کودکان

• تقویت مهارتهای گفتاری وارتباطی کودکان

• تقویت قدرت استقلال وخود اتکایی کودکان

• تقویت قدرت خلاقه کودکان

آموزش پیش دبستانی درکودکستانها ـ که به مدارس ابتدایی وابسته است ـ ارائه می شود.

درهرشبکه آموزشی جامعه فرانسه زبانان کشوربلژیک کودکستانها حضوری فعال دارند. دربیشتر موارد کودکستانها بنا به اندازه خود وبراساس سن کودکان کلاس بندی شده ولی در برخی ازمناطق روستایی که تعداد کودکان برای گروه بندی آنان بر اساس جدول سنی ویژه این دوره کافی نیست.از الگوی خانوادگی یا همان مختلط استفاده می شود.

درمدارس پیش دبستانی برای تشویق کودکان به رشد وپیشرفت روانی،جسمی،هنری،زبانیوعقلانی واجتماعی از فعالیتهالی متنوع استفاده می شود.دردوره پیش دبستانی هیگونه ارزشیابی رسمی صورت نمی پذیرد وکودکان به طور اتوماتیک به کلاس بالاتر ارتقاء پیدا می یابد. هرهفته تحصیلی مدارس پیش دبستانی متشکل ازحدود پنج شیفت صبحگاهی وچهار شیفت عصر گاهی بوده وبعد ازظهرها روزهای چهارشنبه کودکان آزادهستند.سال تحصیلی مدارس پیش دبستانی ازاول سپتامبر آغاز ودر 30 ژوئن به پایان میرسد.علاوه بر تعصیلات رسمی سنتی، مدارس پیش دبستانی یک هفته درماه های فوریه ونوامبر در اعیاد کریسمس وعید پاک تعطیل می باشند.

جامعه آلمانی زبان بلژیک

ساختار آموزشی

در بخش آلمانی زبان بلژیک آموزش پیش دبستانی یاکودکستان یک بخش ثابت ازنظام آموزشی می باشد.این دوره آموزشی کاملاً اختیاری وبدون هزینه بوده ومختص بچه های سنین 6-2.5 سال می باشد.دربرخی از موارد استثنایی برای کودکان بیشتر از7 ساله می باشد کودکان 3 ساله به بالا بیشترین حضوردراین دوره را به خود اختصاص داه اند که این میزان به 95% بالغ می گردد. آموزش پیش دبستانی دارای یک عملکرد اجتماعی ویژه بوده وبرای ورود به آموزش ابتدایی یک دوره آمادگی محسوب می شود.

اهداف آموزشی

اهداف کلی آموزش پیش دبستانی در موارد زیر نهفته است:

• رشد عقلانی وفیزیک وروانی

• توسعه مهارتهای ذهنی

• گسترش برقراری ارتباط با دیگران کودکان

• گسترش استقلال کودکان

• رشد خلاقیت کودکان

آموزش پیش دبستانی درکودکستانها ارائه شده ومعمولاً این قبیل مراکزآموزشی به مدارس ابتدایی چسبیده هستند.همچنین خاطرنشان می شود که درهر سه شبکه آموزشی سابق الذکر، کودکستانها حضوری فعالی دارند.دربیشتر مواقع کودکستانها بنا به اندازه آنها وسن کودکان، کلاس بندی ویا گروهب ندی شده ولی در برخی ازمناطق روستایی که مدارس کوچک به اندازه کافی شاگردی برای گروه بندی در اختیار ندارند،کودکان سنین مختلف را به شکل یک خانواده کلاس بندی می کنند.دراین قبیل کلاسها بیست کودک مشغول فراگیری می شوند.کودکان در کودکستانها تحت نظارت مربیان مهد کودم قرار می گیرند.هرمربی مهد کودک عهده دار یک کلاس ازکودکان شده ولی دربرخی مواقع بنا به مقررات داخلی مهد کودک مربیان کلاسهای مختلف با یکدیگرهمکاری می نمایند.جدول زمانی کودکستانها تغییرپذیر بوده وهیچگونه آموزش رسمی به کودکان داده نمی شود.البته کودکان دراین قبیل مراکزبه انجام فعالیتهال متنوعی نظیر فعالیتهای هنری،ذهنی،زبانی، موسیقیایی وعلمی وادار می شوند.اما به آنان درس رسمی داده نمی شود.همچنین دراین سطح هیچگونه ارزیابی تحصیلی ویا امتحان کتبی ازکودکان بعمل نمی آید وارزیابی عمدتاً بر اساس مشاهدات مربیان مهد ازعملکرد رفتاری کودکان صورت می پذیرد.در این دوره کودکان بدون هیچگونه محدودیتی به کلاس بالاتر ارتقاء می یابند. مراکز PMS همراه با تیم آموزشی مهد کودک میزان درجه بلوغ ورشد فکری وجسمی کودک را ارزیابی قرارمی دهند.کودکان چهارروز ونیم درهفته به مهد کودک رفته ودرسال اول کودکستان، چنانچه والدین آنها مایل باشند، می توانند درشیفت صبحگاهی به مهد کودک بروند. طول دوره تحصیلی کودکستان هماننددوره تحصیلات پایه می باشد که در آن دوماه تعطیلات تابستانی و دو هفته تعطیلات عید کریسمس وجود دارد.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
تاریخچه

در این گروه می‌توان ازسیستم‌ یتیم خانه‌ها در آغاز عصر جدید نام برد. اولین مؤسسات مراقبت از کودکان با ایجادکارگاههای تولیدی درسال1750و کارهای ساعتی زنان خانه‌دار اتریش درخارج ازخانه و در کارگاههای صنعتی تشکیل گردیدند.با تأسیس اولین مرکز مراقبتی کودکان در اتریش در سال1830 مؤسسه‌ای ایجاد گردید که جزء سیستم آموزشی مدارس به حساب نمی‌آمد (و از اینرو هیچگونه حمایتی از جانب صندوق مدارس دریافت نمی‌کرد، بلکه به وسیله کمکهای مالی مردم روی پای خود بود) و تنها به صورت اصولی به امر“حمایت و نگهداری” کودکان و کمتر به امر آموزش می‌پرداخت. با تأسیس اولین مهدکودک در سال 1863 (بر اساس طرحهای کومینوس، اوبرلین، پستالوتسی و فریدریش فروبل) یک شکاف اجتماعی رو به رشد ایجاد گردید: مراکز مراقبت از کودکان خانواده‌های کم‌درآمد و مراکز مراقبت از کودکان و فرزندان طبقه متوسط. از سال 1870 تقریباً در همه ایالتهای اتریش مهدکودکهای خصوصی و ایالتی وجود داشته است. وظیفه این مراکز آموزشهای تربیتی تکمیلی در کنار خانواده بود. در سال 1871 اولین اتحادیه شغلی مربیان مهد کودک تشکیل گردید که قوانین مربوط به تأسیس، برنامه‌ریزی، اداره، نظارت و مراقبتهای تربیتی، ساختار ظاهری و فضا و مسائل آموزشی آنها در حدود یکصد سال معتبر بودند. تعداد مهدهای کودک از سال 1885 تا سال 1912 از تعداد 134 به 548 مهدکودک و تعداد مراکز مراقبتی صرف در طی این مدت از 183 به 244 مرکز افزایش یافته است.از سالهای دهه 1920 به بعد مراکز مراقبتی بیشتر به سمت حاشیه رانده شدند و تفکرات مونته سوری در مهدهای کودک جایگزین شدند. در آن سالها وین، که مشاور امور رفاهی آن در شورای شهر دکتر جولیوس تاندلر بود بسیار بیشتر از سایر پایتختهای جهان دارای مهدکودک بود. همچنین “کودکستانهای ملی” با ساعات کاری طولانی‌تر نیز وجود داشتند. کار با کودکان با دورنگری خاصی برنامه‌ریزی شد. درهر“گوشه” (به عنوان مثال: گوشه ساختمان‌سازی، گوشه عروسکها) اسباب‌بازیهای مقتضی با سن و از نظر تربیتی مفید برای کودکان قرار داشت. ژیمناستیک و تدریس موسیقی نیز در کودکستانها ارائه می‌شد.تحت تأثیر جو روانی حاکم از سوی رژیم ناسیونال سوسیالیسم (نازی) از سال 1938 تا 1945 در کودکستانها بیشترین تأکید بر “اطاعت و فداکاری” حکمفرمابود. استعدادهای بدنی بیشترمورد بهره‌برداری قرار می‌گرفتند. کودکستانهای اتریش تحت نظارت اداره رفاه ملی نازیسم درآمدند. در آن زمان (برای “راحت کردن” مادران شاغل از بچه‌هایشان و ایجاد و تضمین سیاست اجتماعی فعال) تعداد زیادی مهدکودک در کارگاهها ایجاد شدند.پس از جنگ جهانی دوم و از سال 1948 سیاست نوسازی ساختار مراکز پیش دبستانی با بحثهایی درباره بهبود کیفی مراقبتها آغاز گردید در (چهارمین نشست روانشناسی تربیتی کودکان کم‌سن و سال اتریش). تدوین قانون مدارس در سال 1962 نیز از اهمیت برخوردار بود: وظایف طور دیگری تقسیم‌بندی شدند (بخش کودکستانها و مهدکودکها امری ایالتی و آموزش و تصویب قوانین اصولی درباره ضرورتهای استخدامی مسئله ای دولتی به حساب آمدند) و هدفهای جدیدی مدنظر قرار گرفتند و تعریف شدند (آماده‌سازی برای ورود به مدرسه، اما نه با روشهای مدرسه‌ای، بلکه با روشهای متناسب و مخصوص کودکان خردسال.)

دهه هفتاد شاهد توسعه و گسترش چشمگیری در حوزه و بخش مهدهای کودک و کودکستانها بوده است. در آن سالها همچنین قالبهاو روشهای جانشین و جدیدتری در (گروههای کودکان) به آهستگی ایجاد شدند. از دهه بیست تا آن زمان میانگین ضریب مراجعه کودکان به این مراکز بیشتر از چهار برابر افزایش داشت. کلاسهای پیش‌دبستانی برای کودکان واجب‌التعلیم که هنوز آمادگی رفتن به مدرسه را ندارند، ایجاد گردیدند (به بند 1-12-4 مراجعه کنید) و بدین‌ ترتیب وظایف و اهداف جدیدی در بخش پیش‌دبستانی تعریف شدند.دهه نود فشارهای بیشتری را برای حرفه‌ای‌تر شدن و متخصص شدن پرسنل مراقبت با افزایش دوره آموزشی از چهار به پنج سال به همراه داشت (فارغ‌التحصیل با مدرک امتحان نهایی دیپلم که امکان اشتغال و همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع مدارس عالی را می‌داد). تدابیر در خصوص یکپارچه‌سازی مجدد آموزشی مجزا در کل منظر سیستم آموزشی راه یافتندو از اینرو کودکستانهای یکپارچه متشکل از کودکان سالم و کودکان معلول نیز ایجاد شدند. در حال حاضر آمورش بین فرهنگی و چند فرهنگی یکی از مباحث اصلی آموزش در کودکستانها به شمار می‌رود.

ساختار آموزشی

مهد کودکها سبک سنتی از آموزش پیش دبستانی برای کودکان 3 تا 6 سال در اطریش می‌باشند. با این وجود، این مهد کودکها شکلی جدا از نظام آموزشی نمی باشند. مهد کودک‌ها اختیاری می باشند و کودکان در وهله اول با والدینشان حضور می یابند. در سالهای 92/ 1991، 6/85 در صد کل کودکان در اطریش از سن 5 تا 6 سالگی در مهد کودکها حضور یافتند (در سال‌های 61/1960 این رقم تنها معادل 5/23 در صد بود)، اختلافات منطقه ای چشمگیر در میزان ایجاد مهد کودک وجود دارند. هر کسی که تمایل و درخواست ایجاد مهد کودک می نماید مجبور به رعایت تعدادی از شروطی است مبنی بر اینکه قیمومت مهد کودک آموزشی رعایت گردد. مهد کودک های دولتی (توسط دولت، ایالتها یا شهرداریها تأسیس یافته اند) و مهد کودک های خصوصی وجود دارند. بعضی از مهد کودک های خصوصی توسط مربیان و والدین بعنوان گروه های مستقل اداره و کنترل می شوند. اکثر مهد کودکها توسط شهرداریها (تقریباً 75 درصد) تأسیس یافته‌اند. هزینه های اجرائی و کارمندان عموماً توسط بخش اداره کنندگان تأمین و تقبل می گردد. سهمی که توسط ایالتها جهت هزینه استقرار و عملکرد یک مهد کودک پرداخت می شود بطور چشمگیری متغیر می باشد؛ این امر بویژه در مهد کودک های خصوصی صدق می نماید.مهد کودک های خصوصی که توسط انجمن‌ها، کلیسا ها یا گروه های مذهبی اداره می‌شوند، کمک هزینه های را به منظور هزینه کارمندان و هزینه های اضافی تحت شرایط مشخص، یا بر حسب اصل ماده قانون کودکستان یا مطابق میزان در صد ثابتی بنا بر ماده قانون کودکستان قابل اعمال دریافت می دارند. کودکستانهای خصوصی بجای اینکه توسط مواردی که در فوق ذکر گردید توسط بخش‌های دیگر نیز اداره می شوند و عموماً هیچگونه کمک مالی را دریافت نمی‌کنند.بعضی از مهد کودکها، هنگامی که بسیاری از شهرداریها هزینه مراقبت را مطابق جدول درجه بندی شده مطابق با درآمد خالص خانواده پرداخت می نمایند، هیچگونه هزینه ای را دریافت نمی‌کنند. مهد کودک های خصوصی مقادیر متفاوت و متغیری را دریافت می‌نمایند. آموزش مهدکودک برروی رشد شخصیت کودک بطور اخص تکیه می نماید تا اینکه کودکان را برای مدرسه آماده نمایند. برای نائل آمدن به این مقصود، کودکستانها بصورت دسته جات کوچک، معمولاً بصورت مختلط،‌گروه ها (با گروه های سنی و یا گروه های به اصطلاح فامیلی 3 و 4 و 5 ساله مختلط) شیوه ها و روشهای جداگانه ای را اعمال می نمایند و از روی قاعده و سبک بازیها و اطلاعات گوناگونی را ارائه می‌نمایند. در ابتدا و مهم تر از همه یک کودک در مهد کودک باید شانس کسب تجربیات را از طریق فعالیتهای مناسب بدون فشار زمانی یا کسب از روی فشار دریافت نماید. مهد کودکها یا بصورت تمام وقت یا نیمه وقت می باشند. کودکستانهای نیمه وقت از ساعت 7 صبح تا 12 ظهر با امکان سرو نهار به فعالیت مشغولند. کودکستانهای تمام وقت از ساعت 7 صبح تا 7 بعد از ظهر با سرو نهار به فعالیت می پردازند. والدین هر زمان که بخواهند می توانند کودکشان را از مهد کودک به خانه ببرند. بسیاری از کودکستانها در طول سال باز می باشند.

سطوح و گروه های سنی در مهد کودک ها از بچه هایی مراقبت می شود که هنوز 3 سال شان کامل نشده است. هم چنین مهد کودک ها بتازگی کودکان زیر 3 سال را نیز قبول می کنند، به خصوص به این جهت که مهد کودک های خاص در همه جا وجود ندارند. در مهد کودک های اتریش به طور عموم کودکانی بین سنین 3 تا 6 سالکی و البته در گروه هایی مراقبت می شوند که گروه های سنی هستند. (یعنی بر اساس سن دسته بندی شده اند.) و به عنوان مثال (صرفا کودکان چهار صاله). گلوه های سنی مختلط هستند. (گروه های سنی مختلف در یک گروه‌). هر گروه توسط مراقب نظارت کنترل می شود و فضاهای گروهی مختص به خودش را دارد. غالبا شخص دومی (مربی و یا کمک مربی)مراقبت ومربی اصلی را در این امور کمک می کند. این اهداف در قوانین مربوط به مهد کودک ها در تک تک ایالت ها در سطح گسترده ای مشابهت دارند. مهد کودک ها باید در ادامه و تکمیل و حمایت از تربیت خانوادگی کودکان یک ساله تا 3 ساله مراقبت، مواظبت، آموزش های اجتماعی و گسترش آموزش را ارائه دهند.

سال تحصیلی

سال تحصیلی پیش دبستانی در بر گیرنده مدرسه دبستانی می باشد و جهت ترقی و افزایش رشد کودکان با سن ورود به مدرسه اجباری می باشد که هنوز به حد کافی برای حضور در مدرسه ابتدایی اصلی به رشد و بلوغ فکری نرسیده اند. با این وجود، بر خلاف کودکستان، سال تحصیلی پیش دبستانی بخشی از نظام مدرسه تلقی می گردد.تصمیم در مورد حضور و یا عدم حضور کودک در کلاس پیش دبستانی هنگامی صورت می گیرد که کودک از طریق والدینش برای ورود به آموزش اجباری ثبت نام شده باشد. در زمان ثبت نام، معلم ارشد (دبیر) مدرسه ابتدایی، بلوغ کودک را از طریق یک سری سؤالات ساده، همانند شمارش اشیاء، اسامی رنگها و ذکر نام و آدرشی ارزیابی می نماید. کودکانی که معمولاً در اولین سال تحصیلی مدرسه ابتدایی پذیرفته می شوند ممکن است اگر آنها ثابت نمایند که به اندازه کافی بالغ نبوده اند، به سال تحصیلی بعدی موکول می گردند. این تصمیم گیری باید قبل از 31 دسامبر صورت گیرد. تعداد کودکان مشخص کننده این امر است که آیا دوره پیش دبستانی همانند یک کلاس برگزار گردد یا بعنوان یک گروه تشکیل گردد. کلاسهای پیش دبستانی با بیش از 10 کودک برگزار می گردند؛ کمتر از 10 کودک، گروه پیش دبستانی را شکل می دهد.

مراکز مختلف پیش دبستانی

- شیرخوارگاهها، مهدهای نوزادان و مراکز کودکان خردسال از کودکان و بچه‌های زیر 3 سال مراقبت می‌کنند.

- کودکستانها از کودکان 3 ساله تا سن ورود به مدرسه نگهداری می‌کنند.

-مراکز پیش‌دبستانی (آمادگی): مراکزی هستند که برای کودکان واجب‌التعلیم که هنوز آمادگی کافی برای رفتن به مدرسه را ندارند، ایجاد شده‌اند (از آنجا که کلاسهای پیش‌دبستانی از لحاظ سازمانی زیرمجموعه مدارس ابتدایی هستند جزئیات مربوط به این بخش را در بند 1-12-4 خواهید یافت).

- مهدهای کودک خصوصی که غالباً در بخش خصوصی خدماتی را ارائه می‌دهند.

نهادهای مرکزی

اصولاً گردانندگان دولتی (دولت، ایالتها، بخشداریها، انجمنهای بخشداری) و یا بخش خصوصی (به عنوان مثال کلیساها، انجمنهای مذهبی، مؤسسات درمانی، کارگاهها و اشخاص خصوصی که شرایط مربوطه را دارا می‌باشند) می‌توانند مسئولیت کودکستانها را بر عهده داشته باشند. مهدهای کودک خصوصی اکثراً با ابتکار والدین ایجاد می‌شوند و مسئول آن بخش خصوصی می‌باشد، البته یک “انجمن حمایتی” در منافع این مهدها همکاری می‌کند.

شیوه‌های مراقبتی و تربیتی متناسب با میزان رشد کودکان

در کنار کودکستانها عمومی همچنین مؤسساتی با نام “کودکستانهای تربیتی‌ـ درمانی” (یا همان کودکستانهای استثنایی) نیز وجود دارد. در این اماکن “مربیان کودکستانهای استثنایی” متخصص و برگزیده از کودکان نیازمند به کمک و یا مراقبتهای ویژه مراقبت می‌کنند. به عبارت دیگر در این اماکن کودکان دارای معلولیتهای جسمی‌ـ روانی و یا کودکان نیازمند به مراقبتهای رفتاری‌ـ روانی خاص نگهداری می‌شوند. “کودکستانهای یکپارچه” که در اکثر مناطق باعث حذف “کودکستانهای استثنایی” می‌شوند، وظیفه یکپارچه کردن کودکان نیازمند به مراقبتهای خاص را در کودکستانهای معمولی و رایج دارند. در این مراکز مربیان عادی و مربیان متخصص در امور کودکان استثنایی با هم کار می‌کنند. این از کودکستانها کلیه تجربیات و آموزشهایی را که در امر رشد کودکان مؤثر و بااهمیت است، ارائه می‌دهند.

پذیرش تحصیلی

رفتن به کودکستان اجباری نیست، از سوی دیگر حق استفاده از کودکستان نیز اجباری و لازم نیست. پذیرش کودک براساس وجود مکان خالی و نیز درخواست والدین صورت می‌گیرد.شرایط پذیرش در قانون مربوط به کودکستانهای هر ایالت آمده است. به صورت کلی این مؤسسات مخصوص کودکان دارای سه سال تمام تا رسیدن به سن مدرسه می‌باشند (حداکثر تا شروع سال تحصیلی که سن 7 سالگی شرط آن است).

برنامه های آموزشی

معلمین مهد کودک برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت دارند و به طور پاره وقت و میان مدت کار می کنند این، به دین معناست که آن ها در حین کار آموزشی شان با برنامه های آموزشی و گروهی به روز و نوین کار می کنند. یک برنامه تحصیلی تعیین شده و ثابت در اتریش و جود ندارد. ولیکن در گروه های تخصصی تحت مدیریت مؤسسه شارلوتسه بولر Charlote Buhler تحقیقات عملی گسترده ای در زمینه آموزش کودکان خردسال برای این منظور انجام داده اند.مهد کودک هایی وجود دارد که به طور هدفمند شیوه آموزشی خاصی را اتخاذ می کنند (به عنوان مثال رودلف اشتایز، مونته سوری، فرای نت، پیاگت) ولیکن این شیوه ها عموما در دوره های آموزش معلمین مهد کودک آموزش داده می شود و در هر مهد کودک در کار تربیتی و تعلیمی نفوذ پیدا می کند.محتوی آموزشی سال تحصیلی پیش دبستانی شامل تمرینهای عملی اجباری در موضوعات ذیل که در مجموع دروس 20 هفته را در بر می گیرند، می باشد.

ـ علوم مذهبی

ـ تاریخ، جغرافی، زیست شناسی

ـ ترافیک

ـ زبان و بیان شفاهی

ـ ریاضیات جدید

ـ موسیقی

ـ تمرین آواز

ـ نقاشی

ـ صنایع دستی

ـ تربیت بدنی

ـ نواختن آهنگ

در سال تحصیلی پیش دبستانی هیچ گونه ارزیابی موقعیت وجود ندارد؛ گزارش سالیانه مدرکی دال بر حضور کودک در این دوره می باشد.

تعداد ساعات هفتگی در مقطع پیش دبستانی

درس تعداد ساعات هفتگی

علوم مذهبی 2

موضوع شناسی – انتخاب موضوع 5/1 تا 2

آموزش ترافیک 5/0

زبان و مکالمه – آمادگی برای خواندن و نوشتن 5/3

پیش آموزش های درس و ریاضی 5/1

آواز و آموزش موسیقی 5/1

آموزش های موسیقی و ریتمیک 1 تا 1/5

آموزش های هنری (نقاشی 1

کار دستی 1

ورزش و بازی 6 تا 7

تعداد کل ساعات 20

اهداف آموزشی

اهداف مهد کودک ها به خصوص روی نکات زیر متمرکز شده اند:

- حمایت و تکمیل تعلیم و تربیت خانوادگی (تاکید بر همراهی و همکاری باوالدین تربیتی کودکان است)

- ارائه خدمات تکامل فردی توسط تدابیر مناسب در گروه های هم سن و سال

- ارتباطات آموزش اساسی مذهبی و آداب و رسوم

- آماده کردن برای ورود به مدرسه تحت همراهی والدین و مدرسه

برخی از ایالت ها تاکید دارند که این اهداف بر طبق شیوه های مطمئن آموزشی – تربیتی ویژه کودکان و بدور از برگزاری کلاس ها به شیوه مدارس قابل دستیابی اند.مهد کودک های آموزشی کودکان استثنایی در کنار مد نظرقراردادن اهداف کلی فوق،تکیه خاصی برروی نگهداری ومراقبت ازبچه های دارای نیازهای خاصی(اختلال عقب ماندگی، معلول جسمی، اختلال توانایی جزئی) با کمک شیوه های موفق،علمی و درمانی – تربیتی دارند.

ارزیابی تحصیلی

یک ارزیابی کلی با مفهوم آموزشی همانند مدارس در مهد کودک ها انجام نمی شود.البته یک کنترل همراه با مشاوره و راهنمایی، که مربیان مهد های کودک با کمک آن ها اقدامات مناسبی را صورت می دهند. به صورت زیر انجام می پذیرد:

- با نظارت خود آگاهانه برکار معلمین مهد کودک توسط خود آن ها به عبارت دیگر: به صورت مشورت و خدمات کمکی از جانب اداره نظارت بر مهد کودک ها (بازرسین مهدکودک)

- با نظارت جمعی مربیان مهد کودک در سمینارهای اداری، جلسات، بررسی چشم اندازها و نیز در قالب تبادل تجربیات در دوره های آموزش تکمیلی.

- با مشارکت والدین تربیتی (دعوت والدین به سمینارها به عبارت دیگر جشن های جمعی)

- با همکاری با مدارس (تست هوش برای ورود به مدرسه به عنوان معیاری برای تشخیص دارا بودن و یا دارا نبودن شرایط و آمادگی های سنی ورود به مدرسه)

بررسی وضعیت جسمی کودکان (به عنوان مثال: بررسی وضعیت دندان ها، بررسی مشکلات رفتاری و یا تفذیه ای و نیز آزمایشات قوه ادراک کودکان) با استفاده از دستاوردهای نوین علمی و گفتمان با دانشمندان درباره نتایج آزمایش هایشان در این زمینه در بخش مهد کودک های ائتلافی و استثنائی همکاری عمیقی با پزشکان و مسئولین درمانی این بخش وجود دارد. تدابیر خاص برای مسئولین مراقبتی در مهد کودک ها در بعضی از مهد کودک ها آموزش های مقدماتی موسیقی و ایجاد خلاقیت ارائه می گردد. آموزش های زبان خارجی پیش دبستانی و یا مطالب و امور آموزشی و تربیتی دیگر نیز به دنبال این آموزش ها می آیند. در زمینه مهد کودک های مختلط و مخصوص کودکان استثنائی با همکاری مراکز درمانی دوره ها و اقداماتی هم چون موسیقی درمانی ‍، حرکت درمانی، و کاردرمانی، سوار کاری درمانی ارائه می گردند. در گروه های کودکان بر طبق برنامه آموزشی تربیتی، یعنی طرح و فرضیه ایده آل (روسو)تربیتی طبیعی، آموزشی اصلاحی، آموزش انسانی و غیره اعمال می شود.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
سیاستهای آموزشی

میزان ثبت نام در مراکز پیش دبستانی طی سال تحصیلی99ـ 1998 در سراسر کشور9/6 درصد برای مجموع دختر و پسر است. میزان ثبت نام برای دختران 5/6 درصد و پسران 7 درصد است. اما میزان ثبت نام براساس جنس شامل بچه‌‌هایی که در برنامه‌‌های آموزش مادر ـ کودک شرکت می‌کنند نمی‌‌شود چون آمار جداگانه ای در مورد جنسیت کودکان در این برنامه‌‌‌ها به عمل نیامده است. علاوه بر تعداد کودکان مراکز دولتی آموزش پیش دبستانی، تعداد کودکان مراکز مهد کودک تحت نظارت مراکز خدمات اجتماعی که بر طبق اصل191 به نگه‌داری از کودکان با هدف فراهم نمودن آموزش پیش دبستانی برای کودکان نیازمند و تامین سلامتی جسمانی و روحی آنان و آموزش عادات و نگرش‌‌‌ها و ارزش‌‌های پایه در گروه های سنی 0 تا 6 سال، افزوده شده است. خدمات اجتماعی فردی درمراکز نگه‌داری کودک روزانه فراهم است.مراکز مهدکودک و امکانات مراکز اجتماعی در مؤسساتی که به آن نیاز داشتند به منظور فراهم نمودن آموزش پیش دبستانی برای کودکانی که اولیائشان در مؤسسات و سازمآن‌‌های دولتی مشغول به کارند ساخته شده است. اصل191 قانون خدمتگزاران دولتی بر احداث مهدهای کودک و امکانات رفاهی ویزه خدمت‌گزاران دولتی تاکید دارد.

ساختار آموزشی

آموزش پیش دبستانی جریان قانونمند و هدف‌داری از آموزش است که کودکان گروه های سنی 0 تا 72 ماهگی را براساس خصوصیات و سطح پیشرفتشان با فراهم نمودن محیطی سرشار از انگیزه پوشش می‌‌دهد. در این جریان پیشرفت فیزیکی، عقلانی، روحی و اجتماعی کودکان به بهترین وجه در مسیر ارزش‌‌های فرهنگی جامعه هدایت می‌‌شود.مقطع پیش دبستانی، مرحله ای است که پیشرفت کودک بسیار سریع است. آموزش فراهم شده در این دوران بر روند پیشرفت کودک در سال‌‌های آتی تأثیر بسیار دارد. تحقیقات درازمدت نشان می دهد که قسمت اعظم نگرش‌‌های مکسوبه دوران کودکی، شخصیت،دیدگاه‌‌ها، عادات، اعتقادات و سیستم ارزشی شخصی را در سال‌‌های بزرگ‌سالی وی شکل می‌‌دهد.کودک که در ارتباط شدید روحی در مرحله بعد از تولد با اعضاء خانواده است،حدودسه سالگی برای بودن بادیگرهم‌سالان وبازی با آنها احساس نیاز می‌‌کند.گروه‌‌های هم‌سال محیطی را برای کودک فراهم می‌‌کنند که در آن خود را بشناسد. کودک از طریق این محل‌‌های بازی می‌‌آموزد که پذیرفته شود، با دیگران شریک شود، از حقوق خود دفاع کند و به دیگران احترام بگذارد. بنابراین کودک از دنیای خود محور به مرحله احساس اجتماعی قدم می‌‌گذارد. در کشور ترکیه نیز این نوع از آموزش بعنوان یکی از شاخه های الحاقی نظام آموزشی عمومی مطرح می باشد.اکثر اینگونه مدارس بطور خصوصی اداره می شوند.هرچند که برخی به دولت وابسته هستند. عمده این مدارس در شهرهای بزرگ فعالیت داشته و نیازهای مادران شاغل را بر طرف می کنند.

ساختار آموزش پیش دبستانی

معلمان زن کل معلمان دختران ثبت نامی کل ثبت نامی مدارس سال تحصیلی

7095 7124 56641 119866 3819 1990

7961 7995 62660 132965 4454 1991

8372 8400 64506 136117 4683 1992

8874 8908 67226 143349 4908 1993

9049 9098 70350 148088 5169 1994

9725 9771 74299 158354 5600 1995

9930 9971 82038 174710 6082 1996

10123 10186 113942 240885 7532 1997

اهداف دراز مدت آموزشی

از جمله اهداف دراز مدت آموزش پیش دبستانی در راستای اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1ـ حصول اطمینان از پیشرفت فیزیکی،عقلانی و روحی کودکان و اطمینان از این‌که آن‌‌‌ها عادت‌های مورد نیاز را کسب کرد‌ه‌اند

2ـ ایجاد آمادگی در کودکان برای ورود به مقطع آموزش ابتدایی

3ـ ایجاد محیطی امن برای کودکانی که از خانواده‌‌هایی با شرایط نا مساعد آمد‌ه‌اند

4ـ حصول اطمینان از این‌که کودکان زبان ترکی را خوب صحبت می‌‌کنند.

اهداف کوتاه مدت آموزشی

از جمله اهداف کوتاه مدت آموزش پیش دبستانی در راستای اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1ـ فراهم نمودن محیطی مناسب در جهت پیشرفت کودکان و تقویت توانائی‌‌‌ها و قابلیت‌‌های فیزیکی عقلانی، زبانی، روحی و اجتماعی آنان

2ـ در نظر گرفتن گروه های مختلف سنی کودکان، علائق و نیاز‌هایشان در راستای امکانات موجود در مدرسه و محیط اطراف آن

3ـ در نظر گرفتن امکانات موجود در محیط اطراف

4ـ پیش‌بردآموزش پیش دبستانی به‌گونه ‌ای که ازکیفیت‌‌های لازم برای ایجاد احساس عشق، احترام، مسئولیت و اتحاد در کودکان برخوردار باشد.

5- تأکید بر تکلم مناسب کودکان به زبان ترکی

6- ایجاد احساس وابستگی عاطفی به سرزمین مادری،ملت ترکیه، پرچم ترکیه، آتاتورک، عشق به خانواده و انسان‌‌‌ها و حصول اطمینان از وفاداری آنان به ارزش‌‌های اخلاقی

7- تأکید داشتن براین‌که کودکان از طریق تجربه ارزش‌‌‌ها را کسب کنند.

8- برخورداری کودکان از حقوق مساوی، با درنظرگرفتن تفاوت‌‌های شخصی، نشان دادن علایق، عشق و احساس، بدون تبعیض و عدم تنبیه آنان.

9- ایجاد و گسترش ارزش‌‌های اجتماعی– فرهنگی در کودکان.

10- عدم اعمال فشار و محدودیت‌‌ برکودکان درانجام فعالیت‌‌های آموزشی که باعث خدشه دار شدن شخصیت آن‌‌‌ها شود و داشتن رفتاری هم‌راه با عشق و احساس.

11- اطمینان از این‌که کودکان درمورد موضوعات محیطی مانند تمیز و مرتب بودن محیط و ساختن محیطی سالم، آگاه و حساس باشند.

13- فراهم نمودن آموزش از طریق هم‌کاری کادر مدارس و اولیاء.

14- افزایش نرخ ثبت نامی مراکز آموزش پیش دبستانی

به طورکلی می توان گفت که هدف مقطع کمک به رشد صحیح جسمی، روحی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودکان است. گفتنی است که گذراندن مقطع آموزش پیش دبستانی در ترکیه اجباری نمی باشد.هدف از برنامه آموزشی مهدهای کودک مراقبت و تغذیه صحیح کودکان و رشد جسمی و روحی آنان است. هدف از برنامه آموزشی کودکستانها آموزش موضوعی نیست، ولی کودکان زبان ترکی تمرین می کنند، برای خواندن و نوشتن آماده می شوند، آموزشهای بهداشتی و محیط زیستی می بینند و برای دوره بعد آموزشی مهیا می شوند. به عبارت دیگر می توان گفت که هدف از کلاسهای پیش دبستانی تشویق و آماده سازی کودکان رده های سنی 5 تا 6 سال برای ورود به دوره اجباری دبستان است.

پروژه‌‌های آموزشی

از جمله مهمترین پروزه های آموزشی مراکز پیش دبستانی کشور ترکیه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- پروژه آموزش و پیشرفت کودکان طی سال‌‌های اولیه کودکی

این پروژه از طریق برنامه انتقالی1991 – 1995–1996در هم‌کاری بین دولت ترکیه و سازمان یونیسف به منظور بهبود استاندارد زندگی کودکان و در جواب به اصل اولویت دهی به کودکان به اجرا در آمده است. عمده تاکید پروزه فوق بر پاسخگویی به احتیاجات مربوط به رشد کودکان پیش دبستانی و شرکت مؤثر خانواده و جامعه و گسترش و تداوم آموزش پیش دبستانی است. بنا برطرح مذکور، برنامه آموزش نوزادان رده های سنی0تا 36ماهه،برنامه آموزش کودکان37تا60 ماهه درمهدهای کودک وبرنامه آموزش پیش دبستانی(آمادگی) برای کودکان61 تا 72 ماهه طرح و ارائه شده است. علاوه بر این نوار‌های آموزشی ویدئویی(تصویری) برای اولیایی که فرزندشان در گروه سنی0تا 3 سالگی و 3 تا5 و 5 تا 7سالگی قرار دارند، تهیه و با هدف ترویج فعالیت‌‌هایی برای آموزش و پرورش کودکان سراسر جامعه از طریق کانال‌‌های عمومی تلویزیون در اختیار عموم است. نوار‌‌های فوق مطالب زیر را پوشش می‌‌دهند:

• خود آگاهی

• مهارت‌‌های روانی- حرکتی

• مهارت‌‌های اجتماعی

• مهارت‌‌های زبانی

• حس زیبائی شناختی و خلاقیت

از جمله دستاوردهای پروژه آموزش و پیشرفت کودکان طی سال‌‌های اولیه کودکی می توان به تاسیس مرکز آموزش پیش دبستانی چند منظوره در سال 1995 دراستانبول اشاره نمود. این مرکز با حمایت مشاور‌های هیئت علمی دانشکده آموزش پیش دبستانی در دانشگاه «مارمارا» به منظور گسترش خدمات آموزش پیش دبستانی و توسعه مدل‌های اقتصادی‌تر در دست‌یابی‌ کودکان و خانواده‌‌‌ها به امکانات آموزش پیش دبستانی تأسیس شد. مرکزفوق اهداف مشخص زیر را دنبال می‌‌کند:

- گسترش آموزش پیش دبستانی

- افزایش کیفیت برنامه‌‌های آموزش پیش دبستانی

- هدف گرفتن کودکانی با موقعیت اجتماعی – اقتصادی نامساعد

- فراهم نمودن مراکز روزانه نگه‌داری از کودکان مادران کارمند و آموزش آنان

در راستای این اهداف بررسی و ارزیابی ‌احتیاجات کودکان به وسیله بخش آموزش اولیه کودکان دانشگاه مارمارا در 875 خانه صورت گرفت، تا اساس کار پی‌ریزی شود.

براین اساس یک مغازه اسباب بازی ساخته شد تا اسباب بازی‌های ارزان قیمت از مواد اضافی بسازد. یک اتوبوس و مینی بوس اهدایی به مرکز تغییر صورت یافت تا به‌عنوان کلاس‌‌های پیش دبستانی متحرک از آن استفاده شود تا این خدمات را برای بچه‌‌هایی که نمی‌‌تواند آموزش کلاسیک داشته باشند، فراهم کند. هدف اصلی تشکیل چنین مراکزی، آموزش کودکان در مؤسسات آموزش پیش دبستانی و بالا بردن میزان ثبت نام و حصول اطمینان از این‌که کودکان گروه های سنی6-5 سال که ازخدمات آموزش پیش دبستانی بهره مند نبوده و در موقعیت خانوادگی نا مساعد زندگی می‌‌کنند بتوانند به‌صورت رایگان از خدمات آموزش پیش دبستانی در نزدیک‌ترین محل به زندگی خود استفاده کنند. به طور کلی می توان گفت که پروژه فوق طی سال‌‌های تحصیلی 1993 تا 1996 اجرا شده و آموزش پیش دبستانی رایگان را برای 41628 کودک در 2165 کلاس تازه تأسیس پیش دبستانی فراهم نموده و در این راه از2400 معلم به‌کار گرفته شد.

2- پروژه تحقیق، توسعه و تهیه برنامه‌‌های تلویزیونی (Tomurcuklar)

13 برنامه آموزش تلویزیونی تحت عنوان(Tomurcuklar) از طریق هم‌کاری مدیر کل آموزش پیش دبستانی و مدیر کل رادیو وتلویزیون ترکیه به منظور کمک به پیشرفت زبانی کودکان در گروه سنی پیش دبستانی تهیه شد تا استفاده بهتر از زبان ترکی را ترغیب و آگاهی ملی پرستی را در قالب اصول و اصطلاحات آتاتورک فراهم نماید. این برنامه از اکتبر سال1998 از طریق کانال‌های عمومی تلویزیون ترکیه پخش می‌‌شود.این پروژه درحقیقت خدمات آموزش پیش دبستانی از راه دور را برای کودکان و خانواد‌هایی که به مراکز آموزش پیش دبستانی در منطقه خود دسترسی ندارند فراهم می‌‌کند.

3- پروژه آموزش و رشد و نمو کودک

مرکزپروژه تحقیقاتی آموزش پیش دبستانی چندمنظوره درسال1998،با پشتیبانی مشاور‌های دانشکده پرورش کودک و اقتصاد خانواده با حمایت هیئت علمی دانشگاه«گازی» تحت پروژه آموزش و پرورش کودک در چهارچوب برنامه هماهنگ سازمان یونیسف و MEBتأسیس شد. هدف این مرکز یافتن مدل ‌های جایگزین برای دست یابی‌سریعتر و اقتصادی‌تر به کودکان و خانواده‌‌‌ها بود. در این پروژه موفعیت و میزان نیاز‌‌ها بررسی شده و از1850 خانواده که نماینده سه سطح مختلف اجتماعی اقتصادی بودند آمارگرفته شد تا نیاز‌های آموزشی گروه سنی0تا 6 سال و خانواده‌‌هایشان تعیین شود. درقالب پروزه فوق،34معلم کلاس‌‌های پیش دبستانی متمرکز، درمدارس ابتدایی منطقهKecionem در آنکارا تحت نظارت هیئت علمی دانشکده پرورش کودک و اقتصاد خانواده دانشگاه آنکارا و از طریق سمینار‌های آموزشی تحت آموزش قرار گرفتند. این فعالیت آموزشی هم‌چنان ادامه دارد. بخش پرورش کودک و اقتصاد خانواده دانشگاه آنکارا، سمینار‌هایی در مورد «اسباب بازی و تولید وسایل بازی» در مدارس ابتدایی آنکارا در منطقه Kecionem اجرا کرد. این معلمان داوطلب شدند که در غنی کردن محیط خانه برای کودکان پیش دبستانی و فراهم نمودن راهنمایی مربوطه برای مربیان مراکز پیش دبستانی و مادران محله کمک کنند. درنتیجه این سمینار معلمان فنی با مربیان مراکز پیش دبستانی در مدرسه‌‌هایشان برای تولید و ساختن اسباب بازی بوسیله مواد زائد هم‌کاری خواهد کرد تا کمکی اقتصادی برای خانواده‌‌هایی با فرزندان پیش دبستانی را فراهم نمایند.

4- پروژه افزایش حساسیت نسبت به مسئله اشتغال کودکان

دوپروژه جداگانه از طریق هم‌کاری وزارت‌‌هاILO و تحت نظر IPEC صورت پذیرفته است که هدف از انجام آن، افزایش حساسیت معلمین و کادر اداری مراکز آموزش حرفه‌ای نسبت به مساله اشتغال کودکان است. پروژه نخست در قالب هم‌کاری فیمابینILO و مدیر کل آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای وزارت کار در زمینه بهبود شرایط کاری کودکان طی سال 1995، شروع شد. تحت قرارداد هم‌کاری امضاء شده با ILO در 22 ماه مه 1999 سمینار‌هایی در مورد مسئله کار کودکان برگزار شد که شامل 26 تعلیم دهنده فنی در مراکز آموزش حرفه‌ای استانبول می‌‌گردید.هم‌چنین تحقیقاتی با شرکت تعلیم دهندگان فوق صورت گرفت. گزارش تحقیق به شکل کتاب در آمده و در اختیار طرفین قرار داد قرار گرفت. در جریان پروژه دوم با توجه به نتایج مثبت به دست آمده از هم‌کاری در پروژه اول، قرار داد جدید هم‌کاری فیمابینILO و مدیر کل آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای وزارت کار در آپریل1999 به امضاء رسید. هم‌کاری تحت قرارداد جدید آگاهی از حقوق کودکان را بالا خواهد برد.فعالیت‌‌های پروژه شامل آموزش و فعالیت‌‌های اجتماعی با هدف افزایش حساسیت استخدام کنندگان و سر کارگران در مورد مسئله حمایت از حقوق کودکان است.

5 - طرح آموزش مادر ـ کودک

هدف از این برنامه حمایت از پیشرفت و رشد ونمو کودکان از طریق حمایت از مادران است. طرح مذکور با استفاده از کلاس‌‌هایی که در مراکز آموزش عمومی مدیریت کل برای آموزش غیر رسمی و حرفه‌ای به اجرا در آمده است به مورد اجرا گذارده می شود. مادران کودکان گروه سنی 0 تا 6 سال در این کلاس‌‌‌ها شرکت می‌کنند. این کلاس‌‌‌ها به‌صورت جداگانه برای مادران کودکان رده های سنی0 تا 2 سال و 2 تا 4 سال و 4 تا 6 سال برگزار می‌شود. مادران در زمینه نگه‌داری از کودک، رشد کودک،تغذیه،جلوگیری از بیماری‌های دوره کودکی، جلوگیری ازحوادث، کمک‌‌های اولیه، سلامتی دستگاه تولید مثل مادران و تنظیم خانواده و ارتباط پدر و مادر و کودک آموزش می‌بینند تا به مادران کمک کند در آموزش و پرورش کودکانشان موفق تر و کارآمدتر شده و مشکلات را آسانتر حل کنند.هدف اصلی برنامه فوق، کمک به پیشرفت خانواده‌‌‌ها و بچه‌‌هایی است که به آموزش پیش دبستانی دسترسی ندارند و به دلیل شرایط اجتماعی و اقتصادیشان درخطر هستند. با وجود محیط و شرایط نامساعدشان، یادگیری کودکان، پیشرفت اجتماعی و روحی آنان و سطح پیشرفت‌‌ تحصیلی آن‌‌‌ها به دلیل بر خورداری از این قبیل آموزش‌‌های خانگی بهبود یافته است. تحقیقات نشان داده است که مادرانی که در این برنامه‌‌‌ها شرکت کرد‌ه‌اند در مورد رشد ونمو کودکانشان حساس‌تر شده و ارتباط بهتری با فرزندشان برقرار می‌کنند و انتظارات بالاتر و اهداف متعالی‌تری در مورد آینده کودکانشان در آن‌ها ایجاد می‌شود. این فعالیت برای ایجاد موقعیت‌‌های مساوی در آموزش درکنار حمایت از آموزش پیش دبستانی حائز اهمیت است.

ساختار برنامه آموزش مادر ـ کودک

مادران آموزش دیده آموزگاران مراکزآموزش عمومی استان‌ها سال تحصیلی

2866 40 27 9 1994-1993

5534 79 42 11 1995-1994

8640 148 93 23 1996-1995

11196 207 133 34 1997-1996

14796 232 164 51 1998-1997

19188 325 184 60 1999-1998

6- طرح کارآموزی مادران

هدف طرح فوق تربیت مربیان حرفه ‌ای است که پرورش فیزیکی، عقلی، روحی و اجتماعی کودکان را می‌‌فهمند و قادرند در مراقبت و آموزش کودکان با توانایی عمل کنند تا خدمات نگه‌داری از کودکان را در خانه‌‌های آن‌‌‌ها برای مادران کارمند فراهم کنند. اجرای این برنامه در سال 95ـ1994در20 استان کشور شروع شد که طی سالهای 98 ـ 1997 به 26 استان رسید. گفتنی است که در قالب طرح فوق بین سال‌‌های 98 ـ 1994 بالغ بر6403 کارآموز مادری آموزش دیدند.

توسعه آموزشی

بنا بر افزایش اهمیت آموزش پیش دبستانی درکشور ترکیه، اقدامات ذیل درجهت رشد و توسعه مراکز آموزش پیش دبستانی مد نظر قرار گرفته است:

- گشودن کلاس‌‌های مهد کودک در مدرسه‌‌های کنونی و استفاده از ظرفیت‌‌های فیزیکی آنان.

- ایجاد تغییرات لازم در پروژه‌‌های معماری مدارس در دست تأسیس

- ایجاد ساختمانهای لازم در طبقه همکف برای آموزش پیش دبستانی.

- فراهم نمودن پروزه‌‌های آموزشی برای آموزش کودکانی که آموزش پیش دبستانی نداشته اند

- گسترش آموزش و پیشرفت کودکان نوپا از طریق تهیه برنامه‌‌های آموزشی تلویزیونی

- شکل دهی به مراکز تحقیقاتی آموزشی چند منظوره پیش دبستانی برای طرح و اجرای مدل‌های جایگزین به روش‌‌های اقتصادی‌تر برای دسترسی کودکان وخانواده‌‌های مناطق مهاجر نشین و دور افتاده به چنین امکاناتی

- تهیه و طراحی برنامه‌‌های پیشرفت و توسعه آموزشی (رشد ونمو، آموزش و نگه‌داری)

- تکمیل قوانین مربوط به رشد نمو، نگه‌داری و آموزش کودکان در اوان کودکی.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
ساختار آموزشی

حضور در دوره‌های آموزش پیش دبستانی در کشور فرانسه اختیاری و رایگان بوده وبه منظور آموزش کودکان رده های سنی 5-2 سال در نظر گرفته شده است. شایان ذکر است آندسته از کودکانی که تا روز اول سال تحصیلی مدارس به سن 2 سالگی رسیده باشند، مورد پذیرش واقع می‌گردند اقداماتی نیز در خصوص اولویت احداث مدارس مذکور در نواحی محروم اجتماعی کشور صورت گرفته است.کودکان رده سنی 2سال(حدود 40%) منحصرا در چارچوب مدارس و ظرفیت کلاسهای آموزشی موجود و کلیه کودکان رده سنی3‌سال مورد پذیرش قرار می‌گیرند و این در حالیست که در سال1960 میلادی تنها 36% از کودکان فرانسوی مورد پذیرش مراکز آموزش پیش دبستانی قرار گرفتند. هدف غائی وزارت آموزش و پرورش، پژوهش و فن‌آوری فرانسه از ارائه دوره‌های آموزش پیش دبستانی، ارتقاء توانمندیهای کودکان، در جهت شکل دهی به شخصیت اجتماعی آنان می باشد. از سال 1995 میلادی، طرح آموزش واقعی پیش دبستانی با اهداف دقیق و کارآموزان متبحر به‌اجرا گذارده شد. درتمام مدت 26 ساعت آموزش در هفته، آموزش زبان از امتیاز ویژه ای برخوردار بوده و تسلط شفاهی و آشنایی با نوشتار،تقویت قدرت احساس، تخیل و قدرت خلاقیت دانش آموزان از طریق پرداختن به آموزش هنری توسعه می‌یابد.گفتنی است که بالغ بر20هزار مرکز آموزش پیش دبستانی به ثبت نام از بیش از2میلیون کودک فرانسوی مبادرت می‌نمایند. در صورت عدم وجود کلاس‌های پیش دبستانی،کودکان رده سنی 5 سال به کلاس‌های آمادگی و مدارس ابتدایی پیوسته و به چرخه آموزش ابتدایی ومقدماتی وارد می‌گردند.از آنجاییکه کشور فرانسه از تجربه فراوانی در ارائه آموزش پیش دبستانی به کودکان برخوردار می‌باشد، از این روی بیش از99% کودکان رده سنی3 سال در این مدارس حضور می‌یابند. رقم مذکور درخصوص کودکان رده سنی2سال بر2/ 35 % بالغ می‌گردد.تحصیل در مدارس عمومی‌پیش دبستانی رایگان می‌باشد واین در حالیست که مراکز خصوصی به اخذ شهریه تحصیلی مبادرت می‌نمایند. مدارس عمومی‌پیش دبستانی نیز توسط شهرداری ها احداث واداره می‌گردند.طبق قانون اصلاحیه آموزشی مصوب15جولای1989و قانون مصوب 1975کلیه کودکان فرانسوی رده سنی3 سال از امکان حضور در مهدهای کودک برخوردار می‌باشند.علاوه بر این قانون مصوب6 سپتامبر 1995 نیز که در خصوص نمایش ساختار و نحوه عملکرد مهدهای کودک تصویب گردیده بر تقویت خصیصه‌های بالقوه کودکان، به فعل در آوردن آن در جهت شکل گیری شخصیت آنان و فراهم آوردن بهترین امکانات در جهت موفقیت کودکان در مدارس ویادگیری بیشتر تأکید دارد.گفتنی است درمهدهای کودک کشور فرانسه از تخصصهای سرباز معلمان جهت آموزش کودکان استفاده می‌گردد چرا که خدمت سربازی درحال حاضر در کشور فرانسه به حالت تعلیق در آمده و با اجرای طرح جامع جذب سرباز معلم JAPD جایگزین گردیده است.از سوی دیگر،جهت جبران به حد نصاب نرسیدن تعداد ثبت نام کنندگان مهدهای کودک،که معمولاً در مناطق کم جمعیت وکوهستانی کشور رخ می‌دهد، کودکستانهای بین منطقه ای تأسیس گردیده است که به ارائه خدمات آموزشی به کودکان نواحی مختلف مبادرت می‌نمایند.در مناطق کم جمعیت نیز کلاس‌های موقتی پاره وقت تشکیل می‌گردد.

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
آموزش معلمین ابتدایی
شرایط آموزش و کسب گواهی نامه معلمین ابتدایی (دبستان)و کودکستان (مهد کودک) از طریق دولتهای ایالتی تعیین می گردد که نیاز به امتحانات ورودی قبل از ورود به آموزش معلم ارجحیت داشته و مجدداً آموزش معلمی از قبل از کسب گواهی نامه تکمیل نمایند. درپنج ایالت امتحان برگزار نمی گردد و در دوازده ایالت تنها ارزیابی جزئی از مهارت ها به عمل می آید.در سی و هشت ایالت نیاز به تکمیل برنامه تحصیلات تعیین شده در سطح دوره لیسانس به منظور کسب گواهی نامه و تکمیل رضایت بخش دوره عملی می باشد.

تحصیلات دوره لیسانس باید در یک مؤسسه رسمی در 47 ا یا لت و در مؤسسه مورد تأیید ایالت در سه مرحله دیگر تکمیل گردد.اولین گواهی نامه آموزشی، مدرک لیسانس همراه با کسب گواهی نامه می باشد. اغلب بیشتر ایالتها سطوح تکمیلی کسب گواهی نامه ای که مبنی بر تجربه و آموزش اضافی باشد را پیشنهاد می نمایند و بسیاری از معلمین در این سطح مدرک فوق لیسانس را دریافت می نمایند. تکمیل و تداوم آموزش حرفه ای به منظور حفظ گواهی نامه در 42 ایالت ضروری و لازم می باشد.

آموزش معلمین متوسطه

شرایط آموزش و کسب گواهی نامه معلمین متوسطه از طریق هر ایالتی تعیین می گردد که نیاز و الزام به امتحانات ورودی قبل از ورود به آموزش معلم ارجحیت داشته و مجدداً آموزش معلمی را قبل از کسب گواهی نامه تکمیل نمایند. در5 ایالت الزام به امتحان وجود ندارد و در 12 ایالت تنها ارزیابی جزئی از مهارتها به عمل می آید. و 19 ایالت الزام به یک دوره کارشناسی است که تمرکز اصلی اش بر روی رشته ای است که آموخته می شود و در 25 ایالت تمرکز جزئی بر روی آموزش و یا الگوی دیگری از دوره های مربوطه ضروری و لازم می باشد.همچنین در 38 ایالت تکمیل و اتمام موفقیت آمیز دوره نظارت عملی ضروری می باشد.تحصیلات دوره لیسانس باید در یک مؤسسه رسمی در 47 ایالت و در مؤسسه مورد تأیید ایالت در سه سطح دیگر تکمیل گردیده شود. اولین گواهی نامه آموزشی مدرک لیسانس همراه با کسب گواهی نامه و جواز می باشد. اغلب ایالتها سطوح تکمیلی کسب گواهی نامه ای که مبنی بر تجربه و آموزش اضافی و بیشتر باشد را پیشنهاد می نماید وبیشتر معلمین این دوره حداقل مدرک فوق لیسانس را دریافت می دارند. تکمیل و تداوم آموزش حرفه ای در 42 ایالت به منظور حفظ جواز و گواهی نامه ضروری و لازم می باشد.
آموزش معلمین استثنایی
معلمین آموزش ویژه دراغلب ایالتها تحت برنامه های ویژه ومشخص شده درسطح کارشناسی وسطح کارشناسی ارشد آموزش داده می شوند و همچنین بطور جداگانه تأیید و آموزش داده می شوند.
47 ایالت چنین معلمینی را مطابق با تخصص خاص و ویژه ای که آنها کسب و تجربه کرده اند برای مثال آموزش ناشنوایان، آموزش نابینایان و آموزش معلولینی که برای کار و حرکت آموزش داده می شوند، تأیید و تصدیق می نماید.درحالیکه حداقل نیاز و شرط آکادمیک مدرک کارشناسی درارتباط با آموزش ویژه یا رشته ای مربوط به آن (مانند روانشناسی پرورشی) می باشد، هدف چنین تصرف و دارائی معلم مدرک فوق لیسانس می باشد.پرسنل ویژه آموزش ندیده باید دراغلب ایالتهای آمریکا تأییدکردند؛این استثنائات شامل مدیران مدرسه،رؤسای مدرسه(مشاوران)،پرسنل بهداشت مدرسه(روانشناسان،پرستاران)، کتابداران مدرسه و موارد دیگر می باشد. در بیشتر این رده بندیهای حرفه ای مدرک فوق لیسانس یا بالاتر برای اولین گواهی ضروری و لازم می باشد.مدیران مدرسه، بویژه مدیران(ناظمان) و ناظران معمولاً به کسب گواهی نامه معلمی ملزم می گردند.
آموزش اساتید دانشگاهی
قانون ایالت با درنظر گرفتن شرایط هیأت علمی در آموزش متوسطه تکمیلی متفاوت می باشد
مسؤولیت تعیین و مشخص کردن استانداردها و شرایط مراتب هیأت علمی و استخدام و تشویق و ارتقاء هیأت علمی بر عهده مؤسسه خاص و هیأت علمی، اداره یا مدرسه درون یک مؤسسه می باشد.شرایطی که مؤسسات تعیین می نمایند، مطابق با سطحی که هیأت علمی جهت آموزش تعیین شده اند و مطابق با موضوع رشته آموزش داده شده، خواه تحقیق و پژوهش اعمال شده باشد یا نشده باشد، خواه گواهی نامه حرفه ای یا صلاحیت مورد نیاز باشد یا نباشد و خواه طول دوره تمام وقت یا نیمه وقت باشد یا نباشد، ممکن است متفاوت باشد.همچنین مؤسسات رسمی از هرگونه استاندارهای هیأت علمی که از طریق مؤسسه رسمی منطقه ای تعیین شده باشند پیروی می نمایند چرا که آنها ملزم و مطیع هر گونه استانداری از جانب انجمن می باشند که برنامه های یک رشته خاص ویژه را تأیید و تصدیق می نماید.هیأت علمی آموزش دانشگاهی بطور کلی و همگانی برای کسب تخصصهای لازم و شرایط و صلاحیتهای آموزش، اجراء تحقیق و پژوهش و مشاور در رشته حرفه ای خاص خودشان، پیش بینی شده اند.
مدرک مورد نیازجهت تدریس در سطوح مختلف آموزشی

پیش دبستانی: حداقل مدرک کاردانی

سطح اول: حداقل مدرک کارشناسی و در بیشتر موارد گذراندن در یک یا در سال برنامه های آموزشی برای شغل معلمی

سطح دوم: حداقل مدرک کارشناسی و در بیشتر موارد گذراندن در یک یا در سال برنامه های آموزشی برای شغل معلمی

سطح سوم: مقطع دکتری
حقوق و مزایای معلمین
نسبت دریافتی حقوق
طبق آمار سال1995،برای معلمان مدارس دولتی میانگین حقوق سالانه در حدود 37400 دلار است.طبق آمار سال1992،برای کلیه معلمان از سطح پیش دبستانی تا دبیرستان و مدارس دولتی وخصوصی با مدرک لیسانس میانگین حقوق دریافتی سالانه در حدود 38500 دلار است.
نسبت افزایش حقوق
حقوق معلمان معمولاً بر اساس آموزش و تجربه افزایش پیدا می یابد.علاوه بر این از سال 1981 تا سال 1995 حدود 20 درصد و برای معلمان تازه کار با توجه به تورم، از سال 1980 تا سال 1995 حدود 24 درصد افزایش حقوق مد نظر قرار گرفته است.
مدت زمان تدریس به تفکیک دوره

ابتدایی: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

مقدماتی متوسطه: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

تکمیلی متوسطه: 33 ساعت + 12 ساعت کار فوق العاده قبل یا بعد از مدرسه

مترجم: کامبیز - پارتازیان
منبع: سایت - باشگاه اندیشه
تاریخچه

مؤسسات آموزش تکمیلی معلمان انگلستان به صورت سنتی بر ارائه آموزش های حرفه ای تمرکز داشته و مدرسین آن که همواره از آنان تحت عنوان دانشیاران یاد می گردد، معمولا از حوزه تجارت و صنایع جذب می گردند تا مهارت های خود را به معلمین نسل جوان انتقال دهند.

بسیاری از مدرسین آموزش حرفه ای معلمان در حالی که در حوزه صنایع یا بازرگانی فعالیت دارند به تدریس به صورت پاره وقت مبادرت می نمایند. طی سال های اخیر مؤسسات آموزش تکمیلی انگلستان و ولز به طور روزافزونی علاوه بر ارائه دوره های حرفه ای آموزش معلمان، به ارائه دوره های آکادمیک عمومی نیز مبادرت می نمایند. این در حالی است که تا پیش از اعمال اصلاحات قانون آموزش عالی مصوب سال1992، معلمین واجد شرایط دریافت گواهینامه (QTS) منحصرا به استخدام مدارس یا کالج های آموزشی درآمده و الزامی جهت حضور در دوره های آکادمیک آموزشی برای آنان وجود نداشت. این درحالی است که از سال2001، طبق بررسی های به عمل آمده پیشنهاداتی در خصوص اجباری سازی دوره های تکمیلی آموزش آکادمیک معلمین و آموزش تکمیلی در انگلستان و ولز ارائه گردیده است. تا پیش از دهه 1990، دوره های آموزش معلمان (ITT) در انگلستان و ولز توسط مؤسسات آموزش عالی (HEI) برگزار گردیده و دانش جو یان تحت دوره های آموزش تجربی و عملی قرار می گرفتند و این در حالی است که از سال 1993، کلیه معلمان واجد شرایط براساس اصول اصلاحات آموزشی و برخورداری از QTS سنجش و ارزیابی می گردند.

از جمله عمده ترین اصلاحات مذکور می توان به پررنگ تر شدن نقش مدارس در تربیت معلمین، مشارکت مراکز آموزش معلمان و مراکز دانشگاهی با مدارس کشور در جهت تعیین و تدوین معیارهای اساسی آموزش معلمان، تأکید عمده بر صلاحیتهای آموزشی(توانایی تدریس، مدیریت کلاس و …) و هم پوشانی دوره های آموزشی آموزش معلمان با دوره های آموزشی عالی اشاره نمود.تربیت آکادمیک و عملی معلمان کشور انگلستان 4-3 سال به طول می انجامد.

برنامه های تربیت معلمان (LTT) توسط دانشگاه های آموزشی و سایر مؤسسات تحصیلات تکمیلی ارائه می گردد. گفتنی است که طی دوره های مذکور، آموزش پایه 4 ساله و یا آموزش 3 ساله مقدماتی و آموزش تکمیلی 1 ساله ارائه می گردد. پس از گذراندن سال اولیه تدریس، معلمان گواهی نامه تدریس دریافت می نمایند. طی سال 1994، قانون تربیت معلمان جهت اعمال استانداردهای ملی و بر آورده نمودن نیازهای آموزشی حرفه ای معلمین به تصویب رسید.

دوره های آموزش معلمان در 2 دانشگاه و 2 کالج تخصصی آموزش کشور ایرلند برگزار می گردد. دوایر محلی آموزش ایرلند (DENI) از سهمیه های سالیانه آموزشی برخوردار می باشند. اصلی ترین وظیفه دوایر مذکور در خصوص آموزش معلمان کشور ضمانت مطابقت بازار عرضه و تقاضای کادر آموزشی معلمان کشور می باشد. از جمله مهمترین مقاطع آموزشی که به درجه علمی کارشناسی آموزش منتهی می گردد می توان به مقطع آموزش کارشناسی آموزش (BED) و دوره آموزش فشرده معلمان (PGCE) اشاره نمود. طی سالهای اخیر دوره های پاره وقت آموزش معلمان (PGCE) نیز اضافه گردیده است.هر یک از 5 هیئت مدیره آموزشی به بررسی، تأیید و استخدام معلمین و اساتید دانشگاهی مبادرت می نمایند. شورای مدارس کاتولیک،کارفرمای کلیه معلمین مدارس کاتولیک محسوب می گردد. هیئت مدیره مدارس کشورمسؤولیت استخدام معلمین مدارس کاتولیک، مدارس آزاد متوسطه و مدارس تمام وقت دولتی را عهده دار می باشند.حکم انتصاب مسؤولیت تدریس دروس آموزشی به معلمین به 2 صورت انتصاب دائمی یا انتصاب موقتی با انعقاد قرارداد ثابت به آنان تفویض می گردد.مدیران علوم فنی و حرفه ای نیز ملزم به برخورداری از حداقل نمره علمی C در گواهینامه عمومی آموزش متوسطه و 3 سال تجربه کاری یا صنعتی می باشند.ضوابط و قوانین آموزش معلمان در انگلستان و ولز بسته به نوع مقطع آموزشی (مقاطع ابتدایی، متوسطه و آموزش عالی) متفاوت می باشد. کلیه معلمین مقاطع آموزش پیش دبستانی، ابتدایی و مقدماتی متوسطه کشور می بایستی از شرایط ویژه معلمین کشور (QTS) برخوردار بوده و یا از دایره ملی آموزش و استخدام وزارت کشور یا از آژانس ملی آموزش معلمان مجوز تدریس دریافت نمایند. لازم به ذکر است که معلمین مقاطع مختلف آموزش استثنایی علاوه بر برخورداری از مدارک فوق می بایستی از گواهینامه تخصصی آموزش استثنایی نیز برخوردار باشند. گفتنی است که گواهینامه مذکور پس از گذراندن دوره آموزشی 3 ساله به معلمین آموزش استثنایی اعطا می گردد.طبق قانون مصوب سال 1998، ویژه مدیریت مقطع آموزش عالی، کلیه مدرسین مراکز دولتی و خصوصی آموزش عالی انگلستان و ولز ملزم به عضویت در شورای ملی آموزش و حضور در جلسات شوراهای آموزشی می باشند.کلیه معلمین مدارس ملی و دولتی کشور انگلستان می بایستی از شرایط حرفه ای آموزش (QTS) برخوردار باشند. در نظام آموزش معلمان انگلستان تعداد 7 متد آموزشی به معلمین کلیه مقاطع آموزشی،ارائه می گردد.

دوره های آموزش معلمان در کشور انگلستان 4 سال آموزش تمام وقت را شامل گردیده و به درجه کارشناسی آموزش (BED) منتهی می گردد.دوره های آموزشی مذکور توسط مؤسسات آموزش عالی کشور ارائه گردیده و ترکیبی ازکلاس های ترکیبی تئوری و فعالیت های تدریس عملی را شامل می گردد. گواهینامه آموزشی (PGCE) پس از گذراندن دوره آموزشی آکادمیک4-3 سال در موضوعات تخصصی و حضور در دوره های آموزش حرفه ای تکمیلی 1 ساله به معلمین ارائه می گردد. دوره تکمیلی PGCE بر مهارت های تدریس عملی و تئوری آموزش تمرکز دارد. دوره آموزش تکمیلی PGCE ویژه معلمین مقطع آموزش ابتدایی حداقل 25 هفته تجربه عملی آموزشی را شامل می گردد. گفتنی است که از سال 1996، این دوره زمانی به 18 هفته افزایش یافته است. بر طبق مقررات جدید آموزشی حداقل تجربه علمی لازم برای مدرسین 32 هفته می باشد.حضور در دوره های آموزش ضمن خدمت از جمله وظایف حرفه ای معلمین بریتانیایی است.

حداقل زمان مقرر خدمت برای کلیه معلمین تمام وقت 5 روز کاری در هفته می باشد که از این زمان حداقل3 روز همزمان با تدریس در مدارس به آموزش ضمن خدمت معلمین اختصاص می یابد. برای کادر آموزش و تربیتی مراکز آموزش پیش دبستانی من جمله کودکستان های بریتانیا، اخذ دیپلم آموزشی از دایره ملی امتحانات پیش دبستانی تحت عنوان (NNEB) الزامی است. از این روی، کلیه مراکز روزانه پیش دبستانی،منحصرا توسط مربیان واجد شرایط (NNEB) اداره می گردد.

سیاستهای آموزشی

از سال1999، دولت انگلستان به اختصاص بودجه خاصی به معلمان برخوردار از مهارت های پیشرفته AST مبادرت نموده است.طبق سیاستهای جدید آموزشی دولت انگلستان، معلمین و مدرسین برخوردار از استعدادهای درخشان آموزش به استخدام دولت درمی آیند. بنابر قوانین مذکور، کلیه معلمین با شرایط فوق از اضافه حقوق بالغ بر5 هزار پوند در ماه برخوردار گردیده و تحت عنوان معلمین برخوردار از مهارت های پیشرفته (AST) معرفی می گردند. از آن جایی که طی سال های اخیر از تعداد دانش جویان انگلیسی تبار که بنابرطرح بین المللی آموزش در کشورهای عضو اتحادیه اروپا تحصیل می نمایند کاسته شده است (از2000 نفر طی سال95/1994 به کمتر از 1000 نفر طی سال99/1998) و نسبت حضور دانش جو یان سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا در انگلستان از افزایش 2 به1 برخوردار بوده است، از این روی دولت انگلستان با همکاری شورای ERISMUS SOCATES در پی تشویق هر چه بیشتر دانش جو یان انگلیسی تبار در جهت ادامه تحصیل در مراکز دانشگاهی خارج از کشور می باشد.

برنامه های آموزشی

اغلب برنامه های آموزشی معلمان ویژه مقاطع آموزش ابتدایی و متوسطه که معمولا طی آموزش تکمیلی 4-3 ساله ارائه می گردد، به اعطای مدرک آموزشی به معلمین واجدالشرایط (QTS) منتهی می گردد. گفتنی است که دوره های آموزش معلمان تحت مقاطع کارشناسی آموزش (BED) و کارشناسی فنون آموزش BATD) (به دانش جو یان ارائه می گردد.

علاوه بر دوره های آموزشی مذکور دوره های پاره وقت2ساله آموزش معلمان نیز به فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ارائه می گردد.علاوه بر دوره های آموزشی مقدماتی دردوره های1ساله آموزش تکمیلی معلمان و اعطای مدرک علمی (PGCE) به معلمین ارائه می گردد.

در بخشنامه شماره4مصوب سال 1998، دپارتمان آموزش انگلستان حداقل زمان لازم جهت حضور در کلاس های آموزش تکمیلی معلمان 36 هفته در سال می باشد.

هدف اصلی برگزاری دوره های تکمیلی آموزشی معلمان در انگلستان و ولز پرداختن به آموزش مهارت های عملی تدریس و رفع محدودیت های آموزشی معلمین در حوزه تدریس مدارس سراسر کشور می باشد. علاوه بر دوره های آموزش تکمیلی فوق، دوره های تکمیلی2ساله آموزش معلمان نیز برگزار می گردد که در جهت برطرف نمودن کمبود تعداد معلمان حوزه های آموزشی علوم، ریاضیات، طراحی، تکنولوژی اطلاعات و زبان های خارجی مؤثر بوده است. دوره های آموزش مذکور هم چنین به معلمینی ارائه می گردد که به تدریس درس یا دروس آموزشی نا مربوط با موضوع آموزشی اولیه تمایل دارند. طی سال1997، طرح احداث مراکز آموزش پاره وقت و آموزشی از راه دور در حوزه آموزش معلمان کشور انگلستان مطرح گردیده و از سال2000، رسما به اجرا گذارده شد. بنا به طرح مذکور دوره های آموزش پاره وقت و از راه دور در جهت تربیت معلمین مقاطع مختلف آموزشی که به دلایل مشخص کاری و یا مالی از حضور در کلاس های1ساله آموزشی معلمان محروم می باشند، به کلیه متقاضیان آموزش معلمان در سراسر کشور ارائه می گردد. هدف از اجرای طرح مذکور برخورداری افرادشاغل یا برخوردار از سطح درآمد کم از دوره های کوتاه مدت و فشرده آموزش معلمان می باشد.از جمله مهم ترین مزایای چنین سیستم آموزشی می توان به ارائه برنامه های آموزشی تخصصی از راه دور و استفاده از سیستمهای آموزشی دیجیتال نظیر اینترنت اشاره نمود. مسؤولیت اداره و نظارت بر عمل کرد مراکز ارائه کننده آموزش های مذکور برعهده آژانس ملی آموزش معلمان و دایره ملی آموزش ولز می باشد.برنامه های آموزشی مذکور به گونه ای طراحی گردیده که افراد تحت پوشش به استانداردهای لازم آموزش معلمان (QTS) دست می یابند.

مراکز آموزش پاره وقت و آموزش از راه دور معلمان، عهده دار مسؤولیت ارزیابی نیازهای تربیتی و طراحی و پشتیبانی طرح های تربیتی حوزه آموزش معلمان می باشند.

گفتنی است که برنامه های تربیتی معمولا مدت زمان2 سال به طول می انجامد.

دوره های آموزش تربیت معلمان در کشور انگلستان، عموماً برمبنای الگوی هماهنگ که ترکیبی از مطالعات موضوعی آموزش عالی، کلاس های نظری و فعالیت های عملی آموزشی است، سازمان دهی می گردد. در بخشنامه شماره 4مصوب سال 1998، دپارتمان آموزش انگلستان ((DFEE و بخشنامه شماره13مصوب سال1998، دایره ملی آموزش ایرلند، بر ارائه دوره های آموزشی4ساله به دانش جو یان مقطع متوسطه و برخورداری از حداقل 32 هفته تجربه تدریس در مدارس کشور تأکید گردیده است. این در حالی است که معلمین مقطع آموزشی ابتدایی ملزم به برخورداری از حداقل 24 هفته تجربه عملی تدریس در مدارس و گذراندن دوره های 3ساله آموزش معلمان می باشند.معلمین دوره های فشرده آموزشی از 18 هفته تجربه تدریس و معلمین مقطع آموزشی متوسطه نیز از 24 هفته تجربه تدریس عملی در مدارس برخوردار می گردند.

نرخ معلمین مدارس ابتدایی برخوردار از مدرک دانشگاهی (بین سال های 97-1989)

موسسات خصوصی موسسات دولتی سال تحصیلی

69% 34% 90-1989

70% 36% 91- 90

71% 39% 92-91

72% 42% 93-92

73% 44% 94- 93

73% 47% 95-94

72% 50% 96- 95

72% 52% 97- 96

مراکز آموزشی

آن دسته از موسسات آموزش عالی انگلستان و ولز((HEI که از قوانین و معیارهای وضع شده تبعیت می نمایند به ترتیب توسط آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) و شورای بودجه آموزش عالی ولز تحت نظارت قرار می گیرند. این درحالی است که مؤسسات آموزش عالی و مدارس کشور نیز مسؤولیت مشترکی در جهت برنامه ریزی و مدیریت دوره های گزینشی، آموزشی و ارزیابی علمی دانش جو یان برعهده دارند. ماده 12 قانون مصوب سال1994، ویژه آموزش معلمان مدارسی است که مورد تأیید آژانس ملی آموزش معلمان قرار گرفته و از اختیار برگزاری دوره های آموزش معلمان برخوردار می باشند. گفتنی است که حضور در دوره های آموزشی مذکور برای کلیه افرادی که از مدارک دانشگاهی معتبر برخوردار می باشند آزاد بوده و منجر به دریافت مدرک آموزشی و احراز شرایط ویژه معلمین کشور (QTS) می گردد.طبق آخرین آمار بدست آمده در سپتامبر سال2000، تعداد48 مرکز آموزش معلمان در کلیه مناطق انگلستان و ولز فعالیت دارند. لازم به ذکر است که کلیه مراکز مذکور از محل بودجه دولتی حوزه آموزش تامین اعتبار می گردند.

نهادهای مرکزی

طبق ماده 112 قانون آموزش مصوب سال 1994، مسؤولیت تامین واعطای تسهیلات کافی آموزشی در جهت برگزاری دوره های آموزشی به دپارتمان آموزش و استخدام وزارت کشور انگلستان (DFEE) تفویض گردید.گفتنی است که مسؤولیت برنامه ریزی آموزشی دوره های آموزش معلمان نیز برعهده دپارتمان مذکور می باشد. اصلی ترین مسؤولیت دپارتمان آموزش انگلستان، تعیین و تدوین اهداف آموزشی دوره های آموزش معلمان و استعلام اهداف مذکور به آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) می باشد. اصلی ترین هدف دپارتمان آموزش انگلستان از استعلام اهداف و قوانین آموزشی به آژانس مذکور،خودداری از کاهش یا افزایش تعداد معلمین تحت تعلیم مراکز آموزشی معلمان کشور می باشد.دولت انگلستان نیز به نوبه خود به اعطای حق الزحمه ماهانه آموزشی به معلمین مقاطع آموزشی ابتدایی و متوسطه بالغ بر 6000 پوند مبادرت می نماید.علاوه براین از سپتامبر سال2000، معلمین دروس آموزشی ریاضیات، علوم طبیعی، زبان های خارجی و علوم فنی و حرفه ای مقطع آموزشی متوسطه از پاداشی بالغ بر4 هزار پوند برخوردار گردیدند.

علت اعطای چنین پاداش های آموزشی به واسطه کمبود معلمین دروس مذکور می باشد.

طبق قانون آموزش عالی مصوب سال1998، اصلاحات عمده ای به شرح ذیل در ساختار آموزش معلمان کشور انگلستان اعمال گردید:

1. تصویب قوانین ویژه آموزشی در جهت تشکیل شوراهای آموزش معلمان

2. نظارت بر عمل کرد مؤسسات و مراکز آموزش معلمان توسط بازرسین ارشد آموزشی

ارزشیابی تحصیلی

طی سال های اخیر، دانش جو یان دوره های آموزش معلمان در انگلستان و ولز توسط مؤسسات آموزش عالی و مراکز ارائه کننده آموزش های عملی و تجربی مورد نظارت و ارزیابی قرار می گیرند. گفتنی است که ارزیابی دانش جو یان از طریق معیارهای آموزشی نظیر بخش نامه شماره 4مصوب سال1998، دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) و بخشنامه شماره13مصوب سال 1998، دایره آموزش ولز صورت می گیرد.مسؤولیت ارزیابی صلاحیت دانش جو یان دوره های آموزش معلمان جهت تدریس موضوعات تخصصی و مدیریت کلاس، برعهده معلمین ارشد مراکز آموزشی کشور می باشد.گفتنی است دانش جو یانی که از این معیار و سایر معیارهای مشخص شده برخوردار باشند، به دریافت گواهینامه QTS، کارشناسی آموزش (BED) و یا مدرک تکمیلی آموزش (PGCE) نائل می آیند. مدرک تکمیلی آموزش (PGCE) به افرادی اعطا می گردد که پس از فارغ التحصیلی از دوره مقدماتی آموزش معلمان، تحت تعلیم آموزش تمام وقت3ساله یا آموزش پاره وقت 2ساله در مراکز عالی آموزش معلمان (Scitt) قرار گیرند.در صورتی که اعتبار علمی دانش جو یان دوره های تکمیلی آموزشی (PGCE) مورد تأیید مراکز عالی آموزش معلمان قرار گیرد، به کلیه فارغ التحصیلان دوره های تکمیلی (NQT) چشم اندازی از حرفه معلمی ارائه می گردد که خلاصه اطلاعات موجود درخصوص توانایی های معلمین غیرحرفه ای و اولویتهای آموزشی حرفه ای جهت دریافت مدرک (QTS) را ارائه می نماید. آندسته از معلمانی که از مدارک آموزشی دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا برخوردار باشند، با درخواست از دپارتمان آموزش و استخدام انگلستان، به اخذ تاییدیه بین المللی مدارک آموزشی خود امبادرت می نمایند.

دوره های آموزش معلمان در کشور انگلستان 4 سال آموزش تمام وقت را شامل گردیده و به درجه کارشناسی آموزش (BED) منتهی می گردد.دوره های آموزشی مذکور توسط مؤسسات آموزش عالی کشور ارائه گردیده و ترکیبی ازکلاس های ترکیبی تئوری و فعالیت های تدریس عملی را شامل می گردد. گواهینامه آموزشی (PGCE) پس از گذراندن دوره آموزشی آکادمیک4-3 سال در موضوعات تخصصی و حضور در دوره های آموزش حرفه ای تکمیلی 1 ساله به معلمین ارائه می گردد. دوره تکمیلی PGCE بر مهارت های تدریس عملی و تئوری آموزش تمرکز دارد. دوره آموزش تکمیلی PGCE ویژه معلمین مقطع آموزش ابتدایی حداقل 25 هفته تجربه عملی آموزشی را شامل می گردد. گفتنی است که از سال 1996، این دوره زمانی به 18 هفته افزایش یافته است. بر طبق مقررات جدید آموزشی حداقل تجربه علمی لازم برای مدرسین 32 هفته می باشد.حضور در دوره های آموزش ضمن خدمت از جمله وظایف حرفه ای معلمین بریتانیایی است.

حداقل زمان مقرر خدمت برای کلیه معلمین تمام وقت 5 روز کاری در هفته می باشد که از این زمان حداقل3 روز همزمان با تدریس در مدارس به آموزش ضمن خدمت معلمین اختصاص می یابد. برای کادر آموزش و تربیتی مراکز آموزش پیش دبستانی من جمله کودکستان های بریتانیا، اخذ دیپلم آموزشی از دایره ملی امتحانات پیش دبستانی تحت عنوان (NNEB) الزامی است. از این روی، کلیه مراکز روزانه پیش دبستانی،منحصرا توسط مربیان واجد شرایط (NNEB) اداره می گردد.

سیاستهای آموزشی

از سال1999، دولت انگلستان به اختصاص بودجه خاصی به معلمان برخوردار از مهارت های پیشرفته AST مبادرت نموده است.طبق سیاستهای جدید آموزشی دولت انگلستان، معلمین و مدرسین برخوردار از استعدادهای درخشان آموزش به استخدام دولت درمی آیند. بنابر قوانین مذکور، کلیه معلمین با شرایط فوق از اضافه حقوق بالغ بر5 هزار پوند در ماه برخوردار گردیده و تحت عنوان معلمین برخوردار از مهارت های پیشرفته (AST) معرفی می گردند. از آن جایی که طی سال های اخیر از تعداد دانش جویان انگلیسی تبار که بنابرطرح بین المللی آموزش در کشورهای عضو اتحادیه اروپا تحصیل می نمایند کاسته شده است (از2000 نفر طی سال95/1994 به کمتر از 1000 نفر طی سال99/1998) و نسبت حضور دانش جو یان سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا در انگلستان از افزایش 2 به1 برخوردار بوده است، از این روی دولت انگلستان با همکاری شورای ERISMUS SOCATES در پی تشویق هر چه بیشتر دانش جو یان انگلیسی تبار در جهت ادامه تحصیل در مراکز دانشگاهی خارج از کشور می باشد.

برنامه های آموزشی

اغلب برنامه های آموزشی معلمان ویژه مقاطع آموزش ابتدایی و متوسطه که معمولا طی آموزش تکمیلی 4-3 ساله ارائه می گردد، به اعطای مدرک آموزشی به معلمین واجدالشرایط (QTS) منتهی می گردد. گفتنی است که دوره های آموزش معلمان تحت مقاطع کارشناسی آموزش (BED) و کارشناسی فنون آموزش BATD) (به دانش جو یان ارائه می گردد.

علاوه بر دوره های آموزشی مذکور دوره های پاره وقت2ساله آموزش معلمان نیز به فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ارائه می گردد.علاوه بر دوره های آموزشی مقدماتی دردوره های1ساله آموزش تکمیلی معلمان و اعطای مدرک علمی (PGCE) به معلمین ارائه می گردد.

در بخشنامه شماره4مصوب سال 1998، دپارتمان آموزش انگلستان حداقل زمان لازم جهت حضور در کلاس های آموزش تکمیلی معلمان 36 هفته در سال می باشد.

هدف اصلی برگزاری دوره های تکمیلی آموزشی معلمان در انگلستان و ولز پرداختن به آموزش مهارت های عملی تدریس و رفع محدودیت های آموزشی معلمین در حوزه تدریس مدارس سراسر کشور می باشد. علاوه بر دوره های آموزش تکمیلی فوق، دوره های تکمیلی2ساله آموزش معلمان نیز برگزار می گردد که در جهت برطرف نمودن کمبود تعداد معلمان حوزه های آموزشی علوم، ریاضیات، طراحی، تکنولوژی اطلاعات و زبان های خارجی مؤثر بوده است. دوره های آموزش مذکور هم چنین به معلمینی ارائه می گردد که به تدریس درس یا دروس آموزشی نا مربوط با موضوع آموزشی اولیه تمایل دارند. طی سال1997، طرح احداث مراکز آموزش پاره وقت و آموزشی از راه دور در حوزه آموزش معلمان کشور انگلستان مطرح گردیده و از سال2000، رسما به اجرا گذارده شد. بنا به طرح مذکور دوره های آموزش پاره وقت و از راه دور در جهت تربیت معلمین مقاطع مختلف آموزشی که به دلایل مشخص کاری و یا مالی از حضور در کلاس های1ساله آموزشی معلمان محروم می باشند، به کلیه متقاضیان آموزش معلمان در سراسر کشور ارائه می گردد. هدف از اجرای طرح مذکور برخورداری افرادشاغل یا برخوردار از سطح درآمد کم از دوره های کوتاه مدت و فشرده آموزش معلمان می باشد.از جمله مهم ترین مزایای چنین سیستم آموزشی می توان به ارائه برنامه های آموزشی تخصصی از راه دور و استفاده از سیستمهای آموزشی دیجیتال نظیر اینترنت اشاره نمود. مسؤولیت اداره و نظارت بر عمل کرد مراکز ارائه کننده آموزش های مذکور برعهده آژانس ملی آموزش معلمان و دایره ملی آموزش ولز می باشد.برنامه های آموزشی مذکور به گونه ای طراحی گردیده که افراد تحت پوشش به استانداردهای لازم آموزش معلمان (QTS) دست می یابند.

مراکز آموزش پاره وقت و آموزش از راه دور معلمان، عهده دار مسؤولیت ارزیابی نیازهای تربیتی و طراحی و پشتیبانی طرح های تربیتی حوزه آموزش معلمان می باشند.

گفتنی است که برنامه های تربیتی معمولا مدت زمان2 سال به طول می انجامد.

دوره های آموزش تربیت معلمان در کشور انگلستان، عموماً برمبنای الگوی هماهنگ که ترکیبی از مطالعات موضوعی آموزش عالی، کلاس های نظری و فعالیت های عملی آموزشی است، سازمان دهی می گردد. در بخشنامه شماره 4مصوب سال 1998، دپارتمان آموزش انگلستان ((DFEE و بخشنامه شماره13مصوب سال1998، دایره ملی آموزش ایرلند، بر ارائه دوره های آموزشی4ساله به دانش جو یان مقطع متوسطه و برخورداری از حداقل 32 هفته تجربه تدریس در مدارس کشور تأکید گردیده است. این در حالی است که معلمین مقطع آموزشی ابتدایی ملزم به برخورداری از حداقل 24 هفته تجربه عملی تدریس در مدارس و گذراندن دوره های 3ساله آموزش معلمان می باشند.معلمین دوره های فشرده آموزشی از 18 هفته تجربه تدریس و معلمین مقطع آموزشی متوسطه نیز از 24 هفته تجربه تدریس عملی در مدارس برخوردار می گردند.

نرخ معلمین مدارس ابتدایی برخوردار از مدرک دانشگاهی (بین سال های 97-1989)

موسسات خصوصی موسسات دولتی سال تحصیلی

69% 34% 90-1989

70% 36% 91- 90

71% 39% 92-91

72% 42% 93-92

73% 44% 94- 93

73% 47% 95-94

72% 50% 96- 95

72% 52% 97- 96

مراکز آموزشی

آن دسته از موسسات آموزش عالی انگلستان و ولز((HEI که از قوانین و معیارهای وضع شده تبعیت می نمایند به ترتیب توسط آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) و شورای بودجه آموزش عالی ولز تحت نظارت قرار می گیرند. این درحالی است که مؤسسات آموزش عالی و مدارس کشور نیز مسؤولیت مشترکی در جهت برنامه ریزی و مدیریت دوره های گزینشی، آموزشی و ارزیابی علمی دانش جو یان برعهده دارند. ماده 12 قانون مصوب سال1994، ویژه آموزش معلمان مدارسی است که مورد تأیید آژانس ملی آموزش معلمان قرار گرفته و از اختیار برگزاری دوره های آموزش معلمان برخوردار می باشند. گفتنی است که حضور در دوره های آموزشی مذکور برای کلیه افرادی که از مدارک دانشگاهی معتبر برخوردار می باشند آزاد بوده و منجر به دریافت مدرک آموزشی و احراز شرایط ویژه معلمین کشور (QTS) می گردد.طبق آخرین آمار بدست آمده در سپتامبر سال2000، تعداد48 مرکز آموزش معلمان در کلیه مناطق انگلستان و ولز فعالیت دارند. لازم به ذکر است که کلیه مراکز مذکور از محل بودجه دولتی حوزه آموزش تامین اعتبار می گردند.

نهادهای مرکزی

طبق ماده 112 قانون آموزش مصوب سال 1994، مسؤولیت تامین واعطای تسهیلات کافی آموزشی در جهت برگزاری دوره های آموزشی به دپارتمان آموزش و استخدام وزارت کشور انگلستان (DFEE) تفویض گردید.گفتنی است که مسؤولیت برنامه ریزی آموزشی دوره های آموزش معلمان نیز برعهده دپارتمان مذکور می باشد. اصلی ترین مسؤولیت دپارتمان آموزش انگلستان، تعیین و تدوین اهداف آموزشی دوره های آموزش معلمان و استعلام اهداف مذکور به آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) می باشد. اصلی ترین هدف دپارتمان آموزش انگلستان از استعلام اهداف و قوانین آموزشی به آژانس مذکور،خودداری از کاهش یا افزایش تعداد معلمین تحت تعلیم مراکز آموزشی معلمان کشور می باشد.دولت انگلستان نیز به نوبه خود به اعطای حق الزحمه ماهانه آموزشی به معلمین مقاطع آموزشی ابتدایی و متوسطه بالغ بر 6000 پوند مبادرت می نماید.علاوه براین از سپتامبر سال2000، معلمین دروس آموزشی ریاضیات، علوم طبیعی، زبان های خارجی و علوم فنی و حرفه ای مقطع آموزشی متوسطه از پاداشی بالغ بر4 هزار پوند برخوردار گردیدند.

علت اعطای چنین پاداش های آموزشی به واسطه کمبود معلمین دروس مذکور می باشد.

طبق قانون آموزش عالی مصوب سال1998، اصلاحات عمده ای به شرح ذیل در ساختار آموزش معلمان کشور انگلستان اعمال گردید:

1. تصویب قوانین ویژه آموزشی در جهت تشکیل شوراهای آموزش معلمان

2. نظارت بر عمل کرد مؤسسات و مراکز آموزش معلمان توسط بازرسین ارشد آموزشی

ارزشیابی تحصیلی

طی سال های اخیر، دانش جو یان دوره های آموزش معلمان در انگلستان و ولز توسط مؤسسات آموزش عالی و مراکز ارائه کننده آموزش های عملی و تجربی مورد نظارت و ارزیابی قرار می گیرند. گفتنی است که ارزیابی دانش جو یان از طریق معیارهای آموزشی نظیر بخش نامه شماره 4مصوب سال1998، دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) و بخشنامه شماره13مصوب سال 1998، دایره آموزش ولز صورت می گیرد.مسؤولیت ارزیابی صلاحیت دانش جو یان دوره های آموزش معلمان جهت تدریس موضوعات تخصصی و مدیریت کلاس، برعهده معلمین ارشد مراکز آموزشی کشور می باشد.گفتنی است دانش جو یانی که از این معیار و سایر معیارهای مشخص شده برخوردار باشند، به دریافت گواهینامه QTS، کارشناسی آموزش (BED) و یا مدرک تکمیلی آموزش (PGCE) نائل می آیند. مدرک تکمیلی آموزش (PGCE) به افرادی اعطا می گردد که پس از فارغ التحصیلی از دوره مقدماتی آموزش معلمان، تحت تعلیم آموزش تمام وقت3ساله یا آموزش پاره وقت 2ساله در مراکز عالی آموزش معلمان (Scitt) قرار گیرند.در صورتی که اعتبار علمی دانش جو یان دوره های تکمیلی آموزشی (PGCE) مورد تأیید مراکز عالی آموزش معلمان قرار گیرد، به کلیه فارغ التحصیلان دوره های تکمیلی (NQT) چشم اندازی از حرفه معلمی ارائه می گردد که خلاصه اطلاعات موجود درخصوص توانایی های معلمین غیرحرفه ای و اولویتهای آموزشی حرفه ای جهت دریافت مدرک (QTS) را ارائه می نماید. آندسته از معلمانی که از مدارک آموزشی دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا برخوردار باشند، با درخواست از دپارتمان آموزش و استخدام انگلستان، به اخذ تاییدیه بین المللی مدارک آموزشی خود امبادرت می نمایند.

پذیرش تحصیلی

معیارهای پذیرش معلمین مقاطع مختلف آموزشی در بخش نامه شماره 4 مصوب سال 1998، دپارتمان آموزش انگلستان و بخشنامه شماره13مصوب 1998 دایره آموزشی ولز لحاظ گردیده است. از آن جایی که دسترسی به دوره های آموزش معلمان درکشور انگلستان برفرایند گزینش مقدماتی معلمین من جمله برگزاری مصاحبات علمی، برخورداری معلمین از تناسب فیزیکی و روحی جهت تدریس تاکید دارد، از این روی در بخشنامه شماره 4 مصوب سال 1999 دپارتمان آموزش انگلستان مورد ارزیابی قرار گرفته است.طبق قانون مذکور، معلمین مقاطع مختلف آموزشی در انگلستان و ولز نمی بایستی از سابقه کیفری برخوردار باشند. از سال 1989، هم چنین فاکتورسابقه کاری در فرایند گزینش معلمین به سایر فاکتورهای گزینشی اضافه گردیده است.

از جمله دیگر مفاد بخشنامه شماره 4 مصوب سال 1998 دپارتمان آموزش انگلستان می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1. تعیین استانداردهای آموزشی ویژه معلمین واجد شرایط

2. بهره برداری از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در تدریس (بخشنامه شماره 4مصوب سال 1998 دپارتمان آموزشی انگلستان و بخشنامه شماره13مصوب سال 1998 دایره آموزش ولز (

3. ویژگی های دوره آموزشی معلمین زبان

4. ویژگی های دوره آموزشی معلمین ریاضیات در مدارس ابتدایی

5. ویژگیهای دوره آموزشی معلمین علوم طبیعی در مدارس ابتدایی

6. ویژگیهای دوره آموزش معلمین زبان انگلیسی در مدارس متوسطه

7. ویژگیهای دوره آموزشی معلمین ریاضیات در مدارس متوسطه

8. ویژگیهای دوره آموزشی معملین علوم طبیعی در مدارس متوسطه

9. شرایط و مشخصه های کلی حضور در مراکز آموزش معلمان

از جمله مهم ترین شرایط جدید پذیرش دانشجو در دوره های آموزش معلمان می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1. کسب استانداردهای لازم آموزشی نظیر رتبه A-C در آزمون زبان انگلیسی و ریاضیات

2. برخورداری از مدرک دانشگاهی معتبر(گذراندن حداقل دوره آموزشی به مدت 2سال (

3. برخورداری از رده سنی بالاتر از 24 سال

4. برخورداری از سنوات خدمتی غیررسمی در حوزه تدریس دروس آموزشی (حداقل به مدت 2سال(

محتوای دروس دوره های آموزش معلمان و حداقل تجربه تدریس در مدارس کشور توسط دولت تعیین می گردد. گفتنی است که تعیین اعتبارات مالی و آموزشی دوره های آموزشی مذکور، توسط آژانس آموزش معلمان انگلستان و شورای بودجه آموزش عالی ولز صورت می گیرد. استانداردهای آموزش معلمان واجدالشرایط کشور انگلستان در بخشنامه شماره 4 مصوب سال 1998دپارتمان آموزش انگلستان تحت عنوان مدیریت آموزشی، نظارت و ارزیابی آموزشی و مسؤولیت پذیری معلمان عنوان می گردد. از تابستان سال2000، کلیه متقاضیان دوره های آموزش معلمان در انگلستان ملزم به گذراندن آزمون ملی مهارت های آموزشی و از فوریه سال2001، ملزم به گذراندن آزمون تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات آموزش ITC می باشند. طبق قوانین جدید نظام آموزشی، معلمان تحت تعلیم کشور انگلستان ملزم به گذراندن آزمونهای مذکور و کسب نمرات علمی A-C می باشند.کلیه مؤسسات آموزش معلمان در ولز به ارائه دروس آموزشی به زبان ولشی به عنوان زبان دوم مبادرت می نمایند. گفتنی است به آندسته از دانش جو یانی که با موفقیت دوره آموزش زبان ولشی را پشت سرگذارند، گواهینامه صلاحیت تدریس زبان ولش در مراکز آموزشی اعطا می گردد.

چهارچوب های قانونی

تا پیش از دهه1990، قانون یا قوانین ویژه آموزش تکمیلی معلمان انگلستان و ولز اعمال نمی گردید. تا اینکه با تصویب قانون ویژه آموزش تکمیلی معلمان طی سال 1993، کلیه مدرسین شاغل در مؤسسات آموزش تکمیلی ملزم به برخورداری از معلومات کافی جهت ارائه دستورالعمل های مناسب آموزشی درمراکز آموزش عالی گردیدند.گفتنی است که این مقررات به خصوص بر استانداردهای سلامت روانی و رفتاری مدرسین تأکید دارد.از جمله قوانین حوزه آموزش معلمان می توان به قوانین مصوب سال1993، اصلاحیه قانون آموزش معلمان مصوب سال 1997 و عمل کرد ماده قانون218 مصوب سال 1998 اشاره نمود. فرآیند نظارتی قوانین مذکور درحوزه آموزش معلمان توسط آژانس آموزش معلمان انگلستان یا شورای ملی آموزش عالی صورت می گیرد. قوانین معیار نیز که بر ضروریات لازم جهت ارائه دوره های آموزش معلمان تأکید دارند، در بخش نامه4مصوب سال 1998 دپارتمان آموزش انگلستان و در بخشنامه 13 مصوب سال 1998 برای حوزه آموزش معلمان ولز لحاظ گردیده است. آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) نیز بنا بر قوانین اصلاحات آموزشی عالی مصوب سال1994، تشکیل یافته و عهده دار وظایف ذیل می باشد:

1. ارائه خدمات اطلاع رسانی به دایره ملی آموزش و استخدام وزارت کشور

2. تعیین و تدوین مقررات آموزشی معلمان براساس دستورالعمل های وزارت کشور

3. تشویق و ترغیب شهروندان انگلیسی جهت حضور در دوره های آموزش معلمان

4. تشکیل موسسات معیار و استاندارد ارائه کننده دوره های آموزش معلمان و نظارت برعملکرد مؤسسات مذکور ازطریق برقراری همکاری با وزارت کشور و نظارت بر معیارهای آموزشی مؤسسات آموزش معلمان

5. تعیین وتدوین استراتژی های مشخص آموزشی در جهت توسعه حرفه ای و مداوم معلمان سراسر کشور

لازم به ذکر است که اعضای آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) توسط دایره ملی آموزش و استخدام وزارت کشور منصوب می گردند. قانون ویژه آموزش معلمان مصوب سال 1994 و اصلاحیه قانون مذکور مصوب سال 1998 به بازرسین ارشد حوزه آموزش و مدارس کشور اختیار نظارت بر دوره های آموزش معلمان به ویژه دوره های آموزش ضمن خدمت را اعطا می نماید.در انگلستان و ولز عرضه وجذب نیرو های آموزشی توسط آژانس ملی آموزش معلمان (TTA) به صورت مشترک انجام می گیرد. مسؤولیت تأمین بودجه، تأیید اعتبارات آموزشی و نظارت برعمل کرد مؤسسات آموزشی معلمان ولز برعهده شورای بودجه آموزش عالی ولز تحت عنوان (HEFCW) می باشد.

قانون ویژه آموزش معلمان مصوب سال1994 و اصلاحیه قانون مذکور مصوب سال 1998 نیز اختیار نظارت بر دور ه های آموزش معلمان را به بازرسین ارشد حوزه آموزش و مدارس ولز اعطا می نماید.

آموزش اساتید دانشگاهی

از جمله گواهینامه های آموزشی مورد نیاز جهت تدریس در مراکز آموزش عالی کشور انگلستان می توان به گواهینامه آموزش عالی (FE) و یا گواهینامه آموزش تکمیلی بزرگ سالان اشاره نمود. اکثریت اساتید آموزش عالی به تدریس پاره وقت در مراکز آموزش عالی مبادرت می نمایند. کلیه مدرسین مراکز آموزش عالی انگلستان به طور میانگین از تجربه آموزشی10 ساله پیش از پرداختن به تدریس در مراکز آموزشی عالی برخوردار می باشند.از آن جایی که مدرسین آموزش عالی درکشور انگلستان در زمره کارمندان کشوری محسوب نمی گردند، از این روی در یکی از سطوح شغلی آزاد (نامحدود) یا دوره های آموزشی محدود در قالب نظام آموزشی پاره وقت یا تمام وقت استخدام می گردند.

برنامه های آموزشی

از جمله معمول ترین دوره های آموزشی مدرسین مراکز آموزش عالی انگلستان (FE) می توان به دوره آموزش تکمیلی مدرسین مراکز آموزش عالی بزرگ سالان اشاره نمود.

دوره های آموزش تکمیلی مدرسین مراکز آموزش عالی (FE) درانگلستان و ولز طی دوره آموزشی 1 ساله تمام وقت معادل دوره2ساله آموزش پاره وقت معادل170 ساعت آموزشی به دانشجویان ارائه می گردد.کلیه متقاضیان ملزم به گذراندن دوره آموزشی11هفته ای درکالج های آموزش معلمان می باشند دوره های مذکور با هدف افزایش توانایی های تدریس، تقویت مهارت های عملی و ارائه چهارچوب نظری به مدرسین مراکز آموزش عالی طراحی گردیده است. گفتنی است که دوره های مذکور به صورت آموزش ضمن خدمت یا دوره های آموزش شبانه نیز به متقاضیان ارائه می گردد.

نهادهای مرکزی

تا پیش از دهه 1990، مسؤولیت ارائه دوره های آموزش تکمیلی مدرسین دانشگاهی و مؤسسات آموزش تکمیلی برعهده مقامات محلی آموزش عالی قرار داشته و شرایط دوره ها و مشخصه های تربیت مدرسین دانشگاه ها نیز توسط مقامات مذکور تعیین می گردید. این در حالی است که از سال 1999، مسؤولیت نظارت بر اعمال استانداردهای ملی آموزشی به دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان FENTO) (تفویض گردیده است.گفتنی است که دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان (FENTO) به عنوان نهاد ملی مسئول توسعه کیفیت و ارتقای استانداردهای ملی آموزش تکمیلی اساتید دانشگاهی آغاز به فعالیت نمود.

نهاد مذکوردر زمره80 نهاد ملی آموزشی انگلستان (NTO) محسوب می گردد که در جهت افزایش رقابت مراکز آموزش جهت دستیابی به استانداردهای آموزشی تأسیس گردیده اند. دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان (FENTO) متشکل از شورایی با30 عضو فعال است که اعضای آن از میان کالج های آموزش تکمیلی، حوزه صنایع، دولت و اتحادیه های تجاری انتخاب می گردد.

آموزش حرفه ای معلمان

کلیه معلمان انگلستان و ولز ملزم می باشند که روش های تدریس و برنامه های کاری خود را مورد ارزیابی قرار داده و در دوره های حرفه ای آموزش معلمان (CPD) حضور یابند.

از دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) تحت عنوان نهاد مرکزی آموزش حرفه ای معلمان انگلستان و ولز (CPD) یاد می گردد.دپارتمان مذکور بر افزایش استانداردهای آموزش حرفه ای معلمان،بر تعهد معلمین و بر مرکزیت (CPD) در جهت نوسامانی حرفه معلمی پافشاری می نماید.

بنابر قوانین دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) درآموزش حرفه ای معلمان نیازمندیهای معلمان، اولویت های آموزشی مدارس و اولویت های استراتژیک ملی مد نظر قرارگرفته و از محل بودجه عمومی تامین اعتبارمی گردند.ازجمله دیگردوره های آموزش حرفه ای معلمان می توان به آموزش حرفه ای معلمان ناظر (NPQH) اشاره نمود.به عبارت دیگر در دوره های آموزشی مذکور، آندسته از معلمینی که قبلا از تجربه مفیدی درحوزه آموزش برخوردار بوده اند تحت آموزش قرار می گیرند. طبق قانون مصوب سال1997و قانون اصلاحیه مصوب سال2000 ویژه آموزش عالی و آموزش معلمان کشورانگلستان، وزارت کشور به اعطای مجوز وضع مقررات آموزشی برای آندسته از معلمینی که به عنوان معلمان ناظر فعالیت داشته اند، مبادرت می نماید. طبق مقررات مذکور، کلیه معلمین متقاضی فعالیت در حوزه نظارت آموزشی می بایستی از گواهینامه ملی معلمان ناظر برخوردار باشند. دوره های آموزش حرفه ای معلمان ناظر با عنوان (LPSH) نیز ویژه آندسته از معلمان ناظری است که از حداقل 3سال تجربه کاری در حوزه سمت نظارتی برخوردار باشند.

ازمورخه می سال 1989کلیه موسسات آموزش معلمان مقاطع ابتدایی و متوسطه به ارائه چشم اندازهای شغلی و اطلاعاتی درخصوص نقاط قوت و اولویت های آموزش حرفه ای معلمان ملزم گردیده اند.

نهادهای مرکزی

از آنجائیکه نهاد اداری واحدی که مسؤولیت ارائه و نظارت بر آموزش حرفه ای معلمان (CPD) انگلستان را برعهده داشته باشد، تشکیل نیافته است، از این روی وظیفه مذکور توسط نهادها و افرادی به شرح ذیل صورت می گیرد:

1- دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) و دایره ملی آموزش ولز

2- مقامات ملی آموزش (LEA)

3- معلمان ناظر

4- نهادهای اداره کننده مدارس کشور

دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) و دایره ملی آموزش ولز تا حدود50 درصد از هزینه های مربوط به آموزش حرفه ای معلمان (CPD) را تامین اعتبارمی نمایند.

بودجه مذکور به مقامات محلی آموزش انگلستان (LEA) اعطا می گردد. ساختار، قوانین و خط مشی برنامه های آموزش حرفه ای معلمان به طور سالانه تعیین شده و در بخشنامه شماره16 مصوب سال 1999 دپارتمان آموزش انگلستان و بخش نامه دایره آموزش ولز انتشار می یابد.

مفاد بخش نامه های مذکور به مدارس، مقامات محلی آموزش انگلستان (LEA) و آژانس آموزش معلمان (TTA) به عنوان صندوق مالی آموزش حرفه ای معلمان ابلاغ می گردد.

طی سال های اخیر در نظام آموزش حرفه ای معلمان انگلستان و ولز (CPD) از سیستم بررسی پیشنهادات آموزشی بهره برداری می گردد. طبق سیستم مذکور، مراکز آموزش حرفه ای معلمان به ارائه پیشنهاداتی در خصوص آموزش حرفه ای معلمان مبادرت می نمایند.

گفتنی است که پیشنهادات مذکور هر3سال یک بار ارائه می گردد.دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) توسط مراکز آموزش عالی، دوایر محلی آموزش (LEA) و آژانس ملی آموزش معلمان انگلستان برگزار می گردد.زمانی که دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) همزمان با سال تحصیلی به معلمین ارائه گردد، مدیریت کلاس های آموزشی به معلمان جایگزین واجد شرایط(معلمان ذخیره) تفویض می گردد. گفتنی است که هزینه استخدام معلمان ذخیره توسط خود مدارس پرداخت می گردد. آن دسته از دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) نیزکه ویژه معلمان زبان های خارجی است، در کشورهای خارجی برگزار می گردد.

علاوه بر این، تعدادی از معلمین نیز از کشورهای دیگر بازدیدهای مطالعاتی به عمل می آورند تا از این طریق با بررسی سیستم های آموزشی دیگر کشورها، از مدل های جایگزینی در مدیریت و اداره کلاس های درسی بهره مند گردند. چنین بازدیدهایی به صورت دو جانبه توسط هیئت مرکزی آموزش انگلستان و دایره بین المللی آموزش معلمان به عمل می آید.

طبق قوانین دایره بین المللی آموزش و هیئت مرکزی آموزش انگلستان با سرمایه گذاری آموزشی بالغ بر6میلیون پوند طی سال های2003-2001، تعداد5 هزار معلم انگلیسی تبار از امکان بازدیدو برقراری تبادل افکار با مدارس سایر کشورها برخوردار می گردند.

ارزشیابی تحصیلی

دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) در انگلستان و ولز، معلمان کلیه مقاطع آموزش حرفه ای از دوره های کوتاه مدت تا دور های آموزش عالی را تحت پوشش قرار می دهد. در نظام آموزش معلمان انگلستان، سیستم ملی خاصی جهت ارزیابی دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) وجود ندارد و این در حالی است که مقررات دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) توسط نهادهای محلی آموزش، (LFA) دایره نظارت بر استانداردهای آموزشی معلمان انگلستان (OFSTED) هیئت ارشد نظارت برحوزه آموزش و تربیت معلمان ولز به مورد اجرا گزارده می شود.

هیئت دولت انگلستان نیز با اعطای بورسیه های تحقیقاتی و بودجه آموزشی به آموزش معلمان در مقیاس کوچک، از دوره های آموزش حرفه ای معلمان حمایت به عمل می آورد.

از جمله چنین حمایتهایی می توان به تشکیل صندوق های مالی آموزش حرفه ای معلمان طی سال 2000 اشاره نمود. گفتنی است که عمل کرد صندوق های مذکور توسط دپارتمان آموزش انگلستان (DFET) مورد ارزیابی و نظارت قرار می گیرد.طی سالهای اخیر، دولت انگلستان سیستم مالی جدیدی در پرداخت حق الزحمه مدرسین حرفه ای تعیین نموده که بر مبنای ارزیابی عمل کرد آموزشی و اخلاقی معلمان و برخورداری از استانداردهای ملی آموزش در سطح آستانه طراحی گردیده است. معلمین مشمول شرایط مذکور از حقوق اضافه بالغ بر4000- 2000 پوند برخوردار می گردند. گفتنی است که قانون فوق منحصرا شامل آندسته از معلمینی می گردد که علاوه بر برخورداری از مدارج علمی بالا از تجربه آموزشی وحداقل سابقه تدریس به مدت7 سال برخوردار باشند.لازم به ذکر است که کلیه معلمین واجد شرایط تحت ارزیابی های آستانه عمل کرد های آموزشی قرار می گیرند. مسؤولیت ارزیابی معلمان حرفه ای انگلستان براساس راهبردهای ملی برعهده هیئت نظارت معلمین و معلمین ناظر بر عمل کرد مراکز آموزشی کشور می باشد. گفتنی است که در ساختار هیئت نظارتی، معلمین ناظر خارجی (غیرانگلیسی) نیز حضور دارند تا صحت و وجه اعتبار تصمیمات و ارزیابی های به عمل آمده با حداکثر دقت و ظرافت صورت گیرد.ازجمله مهم ترین فاکتورهای مدنظر در ارزیابی های فوق می توان به ارزیابی دانش حرفه ای معلمین، مهارت در تدریس و ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانش جو یان اشاره نمود.

پذیرش تحصیلی

در نظام آموزشی انگلستان، کلیه معلمان قادر می باشند در هر زمانی از مسیر شغلی خود در دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) حضور یابند. دسترسی به دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) به ماهیت فعالیت ها بستگی دارد. به عنوان مثال در حالی که ممکن است برخی معلمان در عمده فعالیت های آموزشی حرفه ای معلمان حضور یابند، برخی نیز ممکن است در حوزه مرتبط با نقش یا مسؤولیت خود تحت آموزش قرار گیرند.گفتنی است که در دوره های آموزش حرفه ای معلمان (CPD) شرایط لازم حداقلی وجود ندارد، به نحویکه مشارکت در حوزه آموزش معلمان به نیازهای حرفه ای معلمین مربوطه و منابع موجود مدارس در برآورده نمودن نیازهای مذکور بستگی دارد. مشارکت ها از چند ساعت تا چند روز و مطالعات تمام وقت یا پاره وقت در طول یک دوره آمادگی دراز مدت متغییر است. کلیه مراکز آموزش معلمان به تعیین نیازهای آموزش حرفه ای معلمان (CPD) در چارچوب مقررات دولتی مبادرت می نمایند.

نیازهای مذکور از مصاحبات آموزشی شخصی معلمین تا تربیت گروه هایی از معلمین و اعمال تغییرات مدیریتی لازم جهت توسعه مراکز آموزشی را شامل می گردد. آموزش حرفه ای معلمان (CPD)، محدوده وسیعی از فعالیت های آموزش معلمان را در بر می گیرد.

این واژه ممکن است به کادر آموزشی و معلمان مدارس یا مجموعه ای از نشست ها و ملاقات معلمان چندین مرکز آموزشی محدود گردد. این واژه هم چنین فعالیت هایی نظیر تدریس گروهی را نیز شامل می گردد. معلمان مقاطع مختلف آموزشی کشور انگلستان هم چنین با حضور در دور ه های آموزش عالی (کارشناسی-کارشناسی ارشد و دکتری) از دوره های آموزش حرفه ای برخوردار می گردند.

آموزش حرفه ای اساتید دانشگاهی

باوجودیکه هیچ گونه الزام قانونی برای مدرسین آموزش تکمیلی کشور انگلستان در جهت گذراندن دوره های آموزش معلمان انگلستان وجود ندارد، با این حال کلیه مدرسین ملزم به گذراندن دوره های تکمیلی آموزش معلمان وحضور در کنفرانس های ملی آموزش معلمان می باشند.

نهادهای مرکزی

درحالیکه مسؤولیت نظارت بر آموزش حرفه ای معلمان (CPD) برعهده موسسات آموزش تکمیلی و مسوولیت نظارت برمراکز آموزش بزرگ سالان برعهده نهادهای محلی آموزش (EA) است، دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان (FENTO) نیز مسؤولیت ارتقاء کیفیت و بهبود استانداردهای ملی در کلیه جنبه های آموزشی واخلاقی مدرسین آموزش تکمیلی من جمله آموزش حرفه ای پیوسته را برعهده دارد. دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان (FEDA) هم چنین در جهت افزایش اثر بخشی و کارآیی دوره های آموزش تکمیلی فعالیت می نماید. از جمله سایر مسؤولیت های دایره مذکور می توان به مدیریت و نظارت بر عمل کرد کادر ارشد کالج های آموزش معلمان، سازمان دهی کنفرانس هایی در خصوص آموزش معلمان و ارائه خدمات مشاوره به معلمین اشاره نمود. از جمله دیگر فعالیتهای دایره ملی آموزش تکمیلی انگلستان می توان به تاسیس انجمن مدرسین آموزش عالی با عنوان (ILT) در ژوئن سال 1994 اشاره نمود. از جمله مهم ترین وظایف موسسه مذکور می توان به تقویت و بهبود ساختار آموزش عالی، ارتقاء کیفیت دوره های آموزش عالی و تعیین استانداردهای آموزش حرفه ای در حوزه آموزش عالی اشاره نمود. از جمله نهادهای مرکزی که در راستای بهبود آموزش حرفه ای مدرسین آموزش عالی فعالیت دارند می توان به مراکز ذیل اشاره نمود:

1. آژانس ملی حمایت از کادر و مدرسین مراکز آموزش عالی و دانشگاه های انگلستان با عنوان (UCOSDA) که در گذشته تحت نظارت انجمن معاونین و مدیران دانشگاه های انگلستان (CVCP) و کمیته دایمی روسای مراکز آموزش عالی (SCPO) فعالیت می نمود. در حال حاضر این سازمان به ارائه مشاوره های تخصصی به دانشگاه های عضو و ارزیابی عمل کرد کارکنان و مدرسین مراکز آموزش عالی انگلستان مبادرت نموده و به عنوان نهاد آموزش ملی (NTO) در حوزه آموزش عالی به همکاری با انجمن مدرسین عالی (ILT) مبادرت می نماید.

2. انجمن حمایت از توسعه آموزش عالی (STDA) که انجمن حرفه ای کادر آموزش عالی کشور انگلستان محسوب می گردد. انجمن مذکور درجهت تایید اعتبار آموزش حرفه ای مدرسین و کادر آموزش عالی و توسعه برنامه های ویژه مدرسین جدید آموزش عالی فعالیت می نماید.مطابق قانون مصوب سال 1977 دپارتمان آموزش انگلستان (DFEE) کلیه موسسات و مراکز آموزش عالی انگلستان و ولز ملزم به برگزاری دوره های آموزش حرفه ای معلمان برای کلیه مدرسین و کادر آموزش مراکز آموزش عالی کشور می باشند.

پذیرش تحصیلی

به جز دوره های آموزش تکمیلی معلمان که به اخذ مدارک عالی آموزشی منتهی می گردد شرایط پذیرش رسمی، وجود ندارد. به عبارت دیگر شرایط پذیرش مدرسین موسسات آموزش تکمیلی در انگلستان و ولز بنابر دانشگاههای مختلف و رای هیئت های مدیره مراکز آموزش عالی متفاوت می باشد. این درحالی است که طی سال های اخیر با بازدیدهایی از مراکز آموزشی سایر کشورها مدل های جایگزینی در شرایط پذیرش مدرسین مراکز آموزش عالی انگلستان فراهم آمده است. چنین بازدید هایی، به صورت دو جانبه، از طریق هیئت مرکزی همکاریهای آموزشی انگلستان با هیئت های آموزشی سایر کشورها و یا از طریق الگوبرداری از برنامه های آموزش اتحادیه اروپا من جمله LINGUA,AIRON و ERISMW صورت می گیرد. به طور کلی می توان گفت که در انگلستان و ولز شرایط پذیرش عمومی در خصوص دوره های آموزش حرفه ای معلمان وجود ندارد.

آموزش ضمن خدمت

اهداف آموزشی

ازجمله مهم ترین اهداف برگزاری دوره های آموزش فشرده ضمن خدمت می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- حضور کلیه کارمندان و صنعتگران کشور در فعالیت های آموزشی تا سال 1996

2- نائل آمدن حداقل50% از نیروی استخدامی کشور به صلاحیت حرفه ای عمومی NVQ سطح 3 یا معادل تحصیلی آن تا سال 2000

3- جذب حداقل50درصدازسازمانها و نهادهای برخوردار ازحداقل200 کارمند در جهت سرمایه گذاری درحوزه آموزش و توسعه و ارزیابی استراتژی های آموزشی تا سال 1996

نظام آموزشی آلمان

برخورداری از بالاترین سطح آموزش عمومی تحت عنوان (آبیتور) برای دانش آموزان آلمانی رده های سنی 19 سال و بالاتر جهت ورود به نخستین مرحله آموزش مقطع آموزش معلّمان در دانشگاه های تربیت معلّم الزامی است. تعداد دانش جویانی که ثبت نام می کنند با توجه به تقاضای پیش بینی شده مدارس کشور در خصوص نیاز به معلّمان جدید منظم یا محدود نگردیده و تنها در برخی مواقع به واسطه محدودیت ظرفیت دانشگاه ها یا دانشکده های تربیت معلّم محدود می گردد. کلیه دانشجویان دانشکده های آموزش معلّمان در کشور آلمان ملزم به گذراندن دروس آموزش، روانشناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و فلسفه می باشند. حداقل زمان لازم جهت یادگیری دروس مذکور دوره آموزشی 5 – 4 ساله می باشد. در مقطع آموزش معلّمان 3 – 2 دوره آموزشی کوتاه تحت عنوان آموزش عملی برگزار می گردد. گفتنی است که دوره های آموزشی عملی توسط سازمان های ایالتی برگزار گردیده و توسط وزارء ایالتی مورد ارزیابی و نظارت قرار می گیرد پس از گذراندن مرحله نخست آموزشی مجوز ورود به مرحله دوم آموزش معلّمان صادر می گردد.

برخورداری از بالاترین سطح آموزش عمومی تحت عنوان (آبیتور) برای دانش آموزان آلمانی رده های سنی 19 سال و بالاتر جهت ورود به نخستین مرحله آموزش مقطع آموزش معلّمان در دانشگاه های تربیت معلّم الزامی است. تعداد دانش جویانی که ثبت نام می کنند با توجه به تقاضای پیش بینی شده مدارس کشور در خصوص نیاز به معلّمان جدید منظم یا محدود نگردیده و تنها در برخی مواقع به واسطه محدودیت ظرفیت دانشگاه ها یا دانشکده های تربیت معلّم محدود می گردد. کلیه دانشجویان دانشکده های آموزش معلّمان در کشور آلمان ملزم به گذراندن دروس آموزش، روانشناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و فلسفه می باشند. حداقل زمان لازم جهت یادگیری دروس مذکور دوره آموزشی 5 – 4 ساله می باشد. در مقطع آموزش معلّمان 3 – 2 دوره آموزشی کوتاه تحت عنوان آموزش عملی برگزار می گردد. گفتنی است که دوره های آموزشی عملی توسط سازمان های ایالتی برگزار گردیده و توسط وزارء ایالتی مورد ارزیابی و نظارت قرار می گیرد پس از گذراندن مرحله نخست آموزشی مجوز ورود به مرحله دوم آموزش معلّمان صادر می گردد. مرحله دوم آموزش معلّمان طی دوره زمانی دو ساله ارائه گردیده و توسط وزارت آموزش ایالتی سازماندهی و نظارت می گردد. گفتنی است که این مرحله بدون حضور و همکاری مسؤولین دانشگاه ها برگزار گردیده و به دانشجویان دستمزد تعلق می گیرد. لازم به ذکر است که عمده مدّت زمان مرحله دوم آموزش معلّمان تحت آموزشهای عملی و در قالب سمینارهای آموزش معلّمان ارائه می گردد. در انتهای مرحله دوم آموزش معلّمان دومین امتحان نیز از دانشجویان به عمل می آید. از آنجایی که مرحله اول و دوم جزء مقدماتی آموزش معلّمان محسوب می گردد امتحان نهایی از دانشجویان به عمل می آید. بر این اساس معلّمین بر حسب نمرات مأخوذه، موضوع رشته آموزشی و نیاز مدارس نواحی و مناطق مختلف کشور تقسیم بندی می گردند. پس از مدّت 3 سال از گذشت آموزش رسمی معلّمان کلیه معلّمین مقاطع آموزشی مورد ارزشیابی قرار گرفته و در صورت برخورداری از صلاحیت اخلاقی و علمی در زمره کارمندان کشوری قرار می گیرند. نظام آموزشی معلّمان آلمانی به این گونه ایست که اگر معلّمی نخواهد به حرفه معلّمی مبادرت نماید می تواند تا 65 سالگی بدون رسمی مجدد فعالیت نماید. بنابراین در اکثر موارد به خصوص در مدارس ابتدایی حرفه معلّمی شغلی است که حرفه اصلی اکثریت افراد محسوب نمی گردد. باید اذعان داشت که با وجود اعمال سیستم کارآمد آموزش معلّمان در کشور آلمان تربیت معلّمان حرفه ای تا کنون به حد مطلوبی نرسیده است.

برای دانلود مقاله آماده مقایسه آموزش و پرورش آلمان کلیک کنید